________________
કલ્યાણઃ એપ્રીલ, ૧૯૬૧ ૪ ૧૩૧ છુપાવી શકાતો નથી. એ ભાવ આકર્ષક લાલીના
બે દિવસ આનંદ અને મસ્તીભર્યા વાતાવરણમાં ૨૫માં વદન પર ખીલી નીકળે છે.
વિદાય થયા. જાનમાં આવેલા પ્રત્યેક માણસને ગજરાજ ઝરૂખા પાસે આવી પહોંચ્યો.
મહારાજા સુંદરપાણિનો આદર સત્કાર ઘણે જ ભવ્ય પ્રિયતમને નિહાળવામાં તકલીન બનેલી રૂક્ષમણી લો. રાજવીએ મહેમાનો માટે દરેક પ્રકારની વ્યહાથમાંની પુષ્પમાળા ફેંકવી ભૂલી ગઈ. એક સખીએ વસ્થા કરી હતી. પાણી માગે ત્યાં દૂધ હાજર થાય તરત કહ્યું: “સખી, આ પુપમાળા...”
એટલી કાળજી રાખવામાં આવતી હતી અને જાનૈયાના વનમાંથી જાગ્રત થઈ હોય તેવા ભાવે રૂમ અને જન માટે રાજ્યના નતંકવૃંદ ઉપરાંત નગરીની ણીએ માળા તરફ જોયું અને તરત સ્મરણ થતાં સુપ્રસિદ્ધ નર્તકી શ્રીલેખા પણ ભાગ લઈ રહી હતી. કંઇક ધ્રુજતા હાથે ને થડતા હૃદયે માળી ખુલી દેવી શ્રીલેખાનાં નૃત્યો જોઈને સહુના મનમાં એમ જ અંબાડી પર ફેંકી.
થયું હતું કે નૃત્ય એ અંતરના ભાવોને જાગૃત કર
- નારં એક મહાજ્ઞાન છે. માળા યુવરાજના ગળામાં ન પડતાં પગ પાસે પડી. પણ યુવરાજે ઉંચી નજર ન કરી. કારણ કે ત્રીજે દિવસે ઘણું જ દબદબાપૂર્વક કનકરશે માર્ગમાં ઘણી માળાઓ, ફુલોની વૃષ્ટિ થયા જ રાજકન્યા રૂક્ષ્મણીનું પાણિગ્રહણ કર્યું. કરતી હતી.
આ પ્રસંગે મહારાજા સુંદરપાણિએ દાનની હાથી આગળ વધ્યો. -
સરિતા વહાવી દીધી હતી. કોઈ પણ યાચક અસંએક સખીએ કહ્યું. યુવરાજને ચહેરા ઉદાસ તેષી જણાત નહે. હજારે ગા, સુવર્ણના જેવો કેમ લાગે છે ?”
અલંકારે, વસ્ત્રો વગેરેનું દાન બ્રાહ્મણને કરવામાં બીજી સખીએ તરત ઉત્તર વાળ્યો:
આવ્યું. અને કન્યાને પણ બહુમૂલ્ય અલંકારો, “પ્રવાસને શ્રમ અને શોભાયાત્રાનો શ્રમ..!”
દાસીઓ, ગાયો, વસ્ત્રો, સુવર્ણમુદ્રાઓ વગેરે વિપુલ હાથીની પાછળ જ એક સુવણને ખુલ્લો રથ પ્રમાણમાં આપ્યાં. હતા. એ રથમાં તાપસકુમારી પુરૂષવેશે બેઠી હતી. સારી નગરીમાં મહારાજાની ઉદારતાનાં યશોગાન આ નયનમધુર નવજવાન પ્રત્યે સહુની દૃષ્ટિ સ્થિર ગવાવા માંડયા અને યુવરાજ કનકરથની સુંદરતાના હતી. હુને એમ થતું હતું કે આ કોણ હશે ? વખાણું થવા માંડયાં. કામદેવના અવતાર સમે આ નવજવાન શું યુવ
લગ્નવિધિ વખતે કનકરથે પોતાના નવા મિત્ર રાજન બંધુ હશે ? પણ યુવરાજને કઈ ભાઈ તે
તાપસકુમારને બાજુમાં જ રાખ્યો હતો. યુવરાજને છે નહિં. શું એનો મિત્ર હશે ? કેટલે સુકુમાર લાગે કલ્પના પણ નહોતી કે જેને પિતે મિત્ર માનીને છે ? નયને કેટલાં તેજસ્વી અને મરમાળાં છે
સત્કારી રહ્યો છે તે અન્ય કોઈ નહિ પિતાની જ રાજ કમારીની એક સખી આ નવજવાનને પ્રિયતમા છે ! પણ કેવી રીતે ઓળખે ! ઋષિદત્તાનું ધારી ધારીને જોઈ રહી હતી. તે બેલીઃ “ખી, આ વેશ પરિવર્તન કૃત્રિમ નહોતું. મંત્રસિદ્ધ હતું. કેણ હશે ?'
અને આ લગ્નોત્સવ નિહાળીને ઋષિદત્તાના પણ રાજકુમારીનું ધ્યાન એ તરફ જાય તે ચિત્તમાં જરાયે ઇર્ષ્યા કે વિભાવ ઉત્પન્ન નહોતો થયો. પહેલાં જ રથ આગળ વધી ચૂક્યો હતો.
તેનું ચિત્ત તે વધારે પ્રસન્ન અને હર્ષ પ્રફુલ્લ બન્યું અને શોભાયાત્રા પૂરી થઈ ત્યારે સતેષ, આનંદ હતું. કારણ કે પોતાને જ પ્રિયતમ જે આ પત્નીના અને પ્રસન્નતાથી ભરલા હૈયે રૂક્ષ્મણી ઝરૂખામાંથી વેગથી સુખી થાય તે એનાથી બીજુ ઉત્તમ શું અંદર ગઈ.
હોઈ શકે ?
