________________
રિલાયન થી પાકી
સંપત્તિ તથા સત્તાનું પ્રદર્શન પીસો અને સત્તા સમાજવાદી સમાજમાં લેકોના
હિતને અર્થે છે. કેને આંજી નાખવાને અર્થે જવાહરલાલજીએ તાજેતરમાં એવું કહ્યું નથી. એ વસ્તુ આપણે ત્યાં હજી સમજાઈ નથી. કે, “ભારતને કહેવા ઉપલે વગ જે રીતે અને જે સમજાઈ હોય તે પછી સમજેલી પૈસાની એળે ઉરાડે છે તેથી એશ આરામની વાતને આચારમાં મૂકવાની શકિત આપણે ધરાનકામી વસ્તુઓ પાછળ દેશને પૈસો બરબાદ વતા નથી. થાય છે. એ જાતની ચીમકી આપી એમણે એવું
પ્રધાને ગીરફતાર થયા છે. પણ કહ્યું કે સંપત્તિનું આવું પ્રદર્શન ખરાબ
પ્રધાનના બંગલાની બહાર બંદૂકધારી વસ્તુ છે.
સીપાહીઓ આપણે જોઈએ ત્યારે આપણે શું દો દિન કા સુલતાન
માનવું? પ્રધાને શું ગીરફતાર થયા છે? એમના જવાહરલાલજીની વાત ખોટી નથી. પરંતુ એ બંગલા શું મધ્યયુગના ઠાકરના કેઈ ધન સંપત્તિનું અને ઠસ્સાનું પ્રદર્શન આપણુ કિલ્લાઓ છે? આ બધા પ્રધાને શું લેકેના ગૌરવમાં વધારે કરશે એવી માન્યતા એકલા નથી? લેકે શું તેમના નથી? બ્રિટનમાં, સ્વિધનવાની છે એવું નથી. સામાન્ય સ્થિતિને ટઝરલેન્ડમાં, ફ્રાન્સમાં કઈ પણ લેકશાહી દેશમાં માણસ પણ ઉશ્કેરાઈને અને ખેંચાઈ તણાઈને પ્રધાનેના ઘર આગળ બંદૂકધારી સીપાહી દો દિનકા સુલતાન બનવાનું ચૂકતો નથી. જેયા છે? અસંસ્કારિતાનું લક્ષણ
હું એમાં પ્રધાનને દેષ જેતે નથી. પ્રધાને આવી બધી માન્યતાઓથી જેવી રીતે લેકે પણ પરંપરાગત જડ રૂઢિના ભોગ બનેલા છે. મુકત નથી તેવી જ રીતે ગવર્નર સાહેબે, પ્રધાને હું માનું છું કે એમને કેઈને એ વસ્તુને અને અમલદારે પણ મુકત નથી. જવાહરલાલજી વિચાર કરવાને વખત જ નથી મળ્યું. સમાજઆ બધું જુએ છે તથા જાણે છે. ગાંધી યુગની વાદી લેકશાહીમાં આ વસ્તુ કઢંગી લાગે છે એ સાવિક અને શક્તિશાળી સાદાઈ આજે દેખાતી સમજવા માટે આપણું ચિત્તતંત્ર હજી કેળવાયું નથી. કેઈ બહારને માણસ આજે આપણે આ નથી. બધે ઉપલે ભપકો જોઈને જે ચાલ્યા જાય તો લોકશાહી અને ફોટશાહી માને નહિ કે આ દેશ પંચાણું ટકા ગરીબ લોકો તો બાળકો જેવા છે. બાળકોને ફટાકા કીસાનેને છે.
અને રોશનીમાં સ્વગ દેખાય, પરીઓની પૈસાનું પ્રદર્શન કરવું એ જેમ મનુષ્યની દુનિયા દેખાય, એ સ્વાભાવિક છે. પરંતુ જે અસંસ્કારિતાનું લક્ષણ છે તેવી જ રીતે સત્તાનું મનુષ્યની પ્રૌઢ બુદ્ધિને વિચાર કરીને જેઓને પ્રદર્શન કરવું તે પણ અસંસ્કારિતાનું લક્ષણ છે. પ્રધાનપદનું સંપ્રદાન કરવામાં આવ્યું હોય
Blહી'તી(55) V ase !%Aી 'થ્રી
