Kalyan 1956 04 Ank 02

Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir

Page 7

સંસારના પારને પામવાનો માર્ગ
કામમાં પ્રાણાયામ
પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજયભુવનતિલકસૂરિજી મહારાજ.
[ ગતાંકથી ચાલુ ] વીતરાગ સર્વજ્ઞ ભગવંતોએ કેવલજ્ઞાન રાખે છે. કિમતી માલ વજન-પ્રમાણમાં હલકો દ્વારા અખિલ ચરાચર વિશ્વને પ્રત્યક્ષ હાથની અને કિંમતમાં વધુ જેથી કમાણી પણ અસારેખાની જેમ જોયું અને જણાવ્યું કે, અના- માન્ય થઈ જાય છે. દિના ચાલતા સંસારસામરના પ્રવાહને રૂંધવે સંસારને અસાર માનીને, સંસારનાં તમામ હોય કે તર હોય તે બે પ્રકારનાં મોટાં સુખને ક્ષણિક દુઃખજનક માનીને, આસક્તિવહણે છે, તેને આશ્રય લે! પ્રમાદને છોડીને ભાવને ભડકે બળતી આગ સમજીને, કેઈ વ્યક્તિ આ જ વીતરાગકથિત પંથને અનુસરો! આશ્રય વિરક્તિની કામના સેવે છે, ત્યાગની પૂરી સૌરભ લે ! મિથ્યાભાવની નાની નાની નાવડીઓ તે મહેકાવવા, સ્વાત્મગુણ બલી હર્યોભર્યો બનાછેડા ભાડામાં લાંબી મુસાફરીની વાત કરે છે, વવા મુક્તિમાર્ગના કારરૂપ સંયમને સ્વીકારે છે. અને બેસારૂને બેસાડી પણ દે છે, પણ સુકાની સંસારવિરક્ત, ભવભીરૂ અને પાપભીરૂ - અંધ છે, અને માર્ગજ્ઞાતા નથી જેથી એ તમાઓ જ આ સંયમના દુષ્કરપંથે સંચરે છે. નાવડીએ વિશ્વાસ રાખવા જેવી નથી ગણાતી. જેનશાસનને શણગાર, જેનશાસનને થંભ,
પ્રભુએ સંસારસાગર તરવાની બે મોટી જૈનશાસનની વજભૂમિ જ સંયમ છે. સંસાર સ્ટીમરે દર્શાવી છે. એક શમણુધર્મ અને બીજી ત્યાગીને અણગાર બનનાર મુનિવર-સંયમધરે ગૃહસ્થધમ એટલે શ્રાવકધર્મ. શ્રણધમ એટલે દુર્ગમપંથના વિહારી છે. છ ખંડનું રાજ્ય તરપરિપૂર્ણ સંયમી જીવન. શ્રાવકધર્મ એટલે દેશથી- ડીને, ચકવતી એને ય પણ દુર્ગતિથી બચઅંશથી સંયમી જીવન. આ બે સિવાય ત્રીજે વાને એક આ જ સંયમમાર્ગ અમેઘ ઉપાય માર્ગ ભવપાર કરવાનું નથી. સંયમમાર્ગ છે. મુનિ થતાં પહેલાં મુનિભાવુકની અંતઃકરફ્રન્ટીયરમેલ છે. ઝડપથી ઓછા સ્ટેશને કરતી ની પૂર્ણ શુષિ હોય છે. સ્વપ્નમાંય સંસારટેઈન પેયસ્થળે પહોંચી જાય છે. જ્યારે લોકલ વાસ તે પૂજ્ય ઈચ્છતા નથી. સ જેમ કાંચળી અને ફાસ્ટ અનેક સ્ટેશને કરે છે. અને ધીમે છોડીને ચાલ્યા જાય છે. પુનઃ પાછું જેતે નથી. ધીમે દશેયસ્થળે પહોંચાડે છે. સીધા ચેયસ્થળે કારણ કે એ શરીરને મેલ માને છે. ઉખેડતાં પહોંચનારે સંયમમાગને જ સ્વીકાર કર્યો ચિંતા શું કે તેની સંભાળ શું! ત્યાગી બનછુટકે છે. પૂર્ણસંયમી, દેશસંયમી અને સભ્ય. નાર વ્યક્તિ વિરક્તિની વસમી વાટે વળતાં કવી આમ ત્રણ પ્રકારની કે મોક્ષમાર્ગ સંસારને છેડે છે ત્યારે અનાદિના ગંદા મેલને તરીકે પ્રચલિત છે, સર્વજ્ઞદર્શિત છે. સાધુજીવન. અંચલે ઉતારીને ત્યાગને પવિત્રતમ અંચલે દેશવિર તિજી વન અને સુમ્યકત્વીજીવન. ઓઢી લે છે. એમાં સૌથી પ્રથમ સંચમીજીવનની વિચારણા આત્માના સાચા સુખનું અસાધારણ અને કરીએ. જ્યાં પૂર્ણ વિરક્તિ છે. વ્યાપારી ઝવેરી અદભૂત સાધન હોય તે ધર્મ જ છે. અને હોય તે પહેલાં કિંમતી માલ ખપવાની કામના ધર્મનું પીનાંગ હેય તે સંયમ છે. એ સંયમ