________________
ઈર્ષાનું પરિણું મા
શ્રી હિંમતલાલ દેશી.
આપણા પૂર્વકાલની પરિસ્થિતિ જુઓ ! એક શેરડીના ખેતરમાં આનંદથી નિર્દોષ જુના જમાનાના લેકે કેટલા સુખી અને પણે રમત રમી રહ્યા હતા. સૂર્ય પણ આ સંતોષી હતા ! રાજાઓ પણ પિતાની પ્રજાને બાળકોની રમતમાં ભાગ લેવા ઈચ્છતે હેય માટે કેટ-કેટલી દરકાર અને કાળજી રાખતા, તેમ પિતાના કિરણો રૂપી કર બાળકના ગુલાબી પ્રજા પણ તે પ્રમાણે વર્તતી. તે જમાનામાં ગાલ ઉપર પ્રસારી રહ્યો હતો. લોકે નિર્ભય રીતે રહેતા, લેકમાં છળ, કપટ
એક સ્ત્રી, યુવાન સ્ત્રીને શરમાવે દગા વગેરેનું નામ-નિશાન ન હતું. ન્યાય અને
તેટલા ઉત્સાહથી અને જેમાંથી કાર્ય કરી રહી સદાચારીપણે લેકે જીવતા. '
હતી. શું આજની આદર્શ કહેવાતી યુવતીમાં લોકેના શરીર ખડતલ અને મજબુત ઉત્સાહ થી કાર્ય કરવાની શક્તિ મરી પરવારી હતા, વૃદ્ધ માણસ પણ, અત્યારના જુવાન છે? આજની યુવતી જુએ, તેનું શરીર કુમળું માણસને શરમાવે તેટલી ઝડપથી કાર્ય કરતા. હેવા છતાં કંઈ જ કાર્ય કરી શકતું નથી.
શું અત્યારના આદર્શ કહેવાતા આપણને કે ભવ્ય ભૂતકાળ ! આ શરમરૂપ નથી? એ આદર્શ ભૂતકાળ !
એ આર્ય સ્ત્રી કેવા ઉત્સાહથી કાર્ય પાર આજે છેડે શ્રમ કરતાં પણ પરસેવે રેબ-ઝેબ
પાડતી ! થઈ જનાર આપણને શું પડકારરૂપ નથી ? આ માટે એક દષ્ટાંત બસ થઈ પડશે.
આજના આપણે શેડો શ્રમ લેવામાં થાકી હેમન્તઋતુ ચાલી રહી હતી. સવારનો જેનારાઓને શું એ ભૂતકાળ પડકારરૂપ નથી? સમય હતે. પવન મંદ મંદ કુંકાઈ રહ્યો હતે, એવામાં કાર્ય કરી રહેલ એ વૃદ્ધ સ્ત્રીની જાણે માનવીના કાનમાં ધીમી ધીમી વાત ન કરી દષ્ટિ દૂરદૂર પડે છે. કેવું હતું એ દશ્ય ? રહ્યો હોય ! વનરાજી જાણે સવારના આનંદમાં દરદરથી કોઈ એક ઘોડેસ્વાર આવી મસ્તપણે ડોલી રહી હતી નદીને મીઠે કલ- રહ્યો હતે. ઘોડે વિજળી વેગે આવી રહ્યો રવ સવારના આનંદમાં વધારો કરતો હતે. હતે. તે મુસાફર જાણે શ્રમથી થાકેલો જણાતો
એ સમયે સૂર્ય પણ આનંદ માણી રહ્યો હતો. કોણ હશે એ મુસાફરી શું હશે તેનું ધ્યેય? હોય તેમ પિતાનાં કિરણે આ આનંદભૂમિ : મુસાફર શેલડીના ખેતરમાં આવી પહોંચે પર પ્રસારી રહ્યો હતે. સૂર્યનાં કિરણે ભૂમી અને ઘોડા પરથી નીચે ઉતરી, વૃદ્ધા પાસે પર પડતાં જ, ઘાસ પર - પડેલા ઝાકળના પાણી પીવા માંગ્યું. વૃદ્ધ સ્ત્રીએ તેમને સત્કાર બિંદુઓ જાણે જમીન પર પારો પથરાયેલે કરી કહ્યું. “ભાઈ પાણીને બદલે શેલડીને હોય તેમ પ્રકાશી રહ્યા હતા.
રસજ પીઓ !” આવા સુમધુર વાતાવરણમાં કેટલાક બાળકે આજના આપણે આતિથ્ય સત્કારમાં કેટલા
કુશળ છીયે? આપણે લેજનને આગ્રહ કરે