________________
int isnt laun
પ્રવાસી
સમસ્ત ભારતની શાંતિને જોખમાવનાર રાજ્યપુનર્રચના પાંચને નિર્ણય એવા ચોડિયે પ્રસિદ્ધ થયા છે કે, એની પ્રસિદ્ધિ પછી નવા-નવા વિઘ્ના આવ્યા જ કરે છે. નવાં રાજ્યનિર્માણમાં હજી કશું જ ચોક્કસ થતું નથી. મુને અંગે તેનું ભાવિ કાં એડવુ? તે માટે તે રાજ-બરાજ પરસ્પર વિÆ નિયા પ્રસિદ્ધ થતાં રહે છે. શંકરરાવ દેવ, વિનેખા ભાવે તથા જયપ્રકાશ નારાયણુ જેવા સર્વદેશીય આગેવાને પણ મહારાષ્ટ્ર પક્ષે ફેરવી તેાલે છે, એ પણ એક આં જ તે ? મુંબઈ વિધાનસભામાં મધ્યસ્થ સરકારના આ બીલને અંગે સતત્ત દિવસેાના દિવસે સુધી ચર્ચા ચાલી, અને ભલ-ભક્ષા કાંગ્રેસી
આપા છે તે પરલેાકમાં આપને પણ એના જ ભોજન મળવાનાં. કારણ કે શાસ્રોક્તિ તથા લેાકેાક્તિ એવી છે કે, ‘ દાનાનુસારિણી પ્રાપ્તિ: ' વાવે તેવુ લો’ તેથી એમ થયુ કે, આવું ખાવામાં ત્યાં આપને મુશ્કેલ પડશે, જો થોડી ચેડી દેવ અત્યારથી જ પડી જાય સુખેથી ખાઇ શકાય, માટે માજે રેાટલા વવાનું કહ્યું હતુ.
ત્યાં બના
શેઠ પણ ચકાર હતા, વહુની ગંભીર રહસ્યથી ભરેલી ટકેાર સાંસળી એમની સાન ઠેકાણે આવી, દાનશાળામાં સડેલી જુવાર બંધ કરાવી, સુંદર ધાન્ય વગેરે આપવા લાગ્યા.
સધ આપવાની કેવી સુંદર કલા ! સુસંસ્કાર અને સુશિક્ષણ પામેલી કેવી એ આ ખાલા !
અને સત્ય ગ્રહણ કરવા માટે કેવી એ શેઠની નમ્રતા !
મહારાષ્ટ્રીયને એ પશુ પ્રાંતવાદના ઝનૂનથી ઉશ્કેરાઈને દેશનું હિત ભૂલી પ્રદેશવાદમાં અંધ બનીને પોતાનાં ભાષણા કર્યાં જે દેશને માટે શરમરૂપ છે. તા. ૩-૪-૧૬ની મુંબઈ વિધાન પરિષદની બેઠકમાં વડા— પ્રધાન શ્રી મારારજીભાઇએ સ્પષ્ટ રીતે જાહેર કર્યુ છે કે, મુખને મધ્યસ્થવહિવટ હેઠળ મૂકવાને નિર્ણય એ ભારતસરકારને અંતિમ અને અફર નિભ્રંથ છે, એમાં બે મત નથી, છતાં હજી શ્રી દેવ મુબઈના મહારાષ્ટ્રમાં સમાવેશ થઇ જશે તેવી આશામાં છે, ખરેખર આશા
અમર છે.
તાજેતરમાં બ્રિટીશ પાર્લામેન્ટે બહુમતિથી ફ્રાંસીની સજા રદ કરી છે. બીનસરકારી સભ્યાએ આ બીલ પાર્લામેન્ટમાં મૂકયું હતું. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, ફ્રાંસીની સજા એ સભ્યતા વિરૂદ્ધ માનવતાવિહેણુ કાર્યું છે. જે રાજ્યસત્તા કેાઇને જીવન આપી શકે નહિ, તે કાઇનાં વનને ખૂંચવી લે તે ગેરકાયદે કાર્ય છે.
ઘણી વખત ચુનેગારને ફાંસીની સજા થયા પછી, પાછલથી પૂરાવાના આધારે તે નિર્દોંષ હોવાનું સાબીત થાય છે. ત્યારે તેને શિક્ષા કરનાર ખરેખર મહાન ગુનેગાર બને છે. તે જેને કાંસી અપાઈ ગઈ છે, તેને માટે રાજ્યનું ન્યાયતંત્ર કશું જ કરી શકવાને લાચાર હેાય છે. પણ ન્યાયી રાજ્યતંત્રની એ જ છે કે, ‘ કાષ્ટ ગુહુનેગાર કદાચ છૂટી જાય તેની હરક્ત નહિ, પણ નિર્દોષ ન દંડાવા જોઇએ 'એ દૃષ્ટિએ ફ્રાંસીની સજા અન્યાયી તથા બાતકી છે. કાંસી આપવાથી ગુના કરનારને જીવનમાં કદિ પણુ પશ્ચાત્તાપ કરીને પોતાનાં વનમાં પરિવર્તન કરવાના અવસર રહેતા નથી. ગુનેગારના આત્માને પણ હૃદય છે, તેના હૃદયને ઢાળવા માટે તક આપવી જોઇએ. આ બીલ પસાર થતી વખતે બ્રીટીશ સરકારે દરેક સભ્યોને મત સ્વાતંત્ર્ય આપ્યું હતું, અને સરકાર
