________________
સાધના પંથ
શ્રી ભવાનભાઈ પી. સંઘવી ઓિ આત્મસાધનાપંથના પથિક ! તું તેને પાર પાડવા માટે મન, બુદ્ધિ અને આત્મા જાણ હશે જ કે તારે જે સાધનો વડે ક્રિયા કરને કા મ ક એવા પ્રયત્ન તેમાં
તેમાં હવે વાની છે કે જેટલાં વિશદ્ધ હશે તેટલું જ કામ જઈએ, પરંતુ જે મનુષ્ય પિતાની મન, બુદ્ધિ પાકા પાયાનું થશે. જગતમાં જે જે મહાન.
અને દિલ બગાડી મૂકે છે, તે તે પિતાના પુરૂષો થઈ ગયા છે, તે દરેક એવાં શુદ્ધ આત્માને ધાત જ કરી રહ્યા છે એમ સમજવું. સાધન વડે જ થયા છે.
એ ઉપર જ્ઞાની કહે છે કે – મનુષ્યજીવનમાં જેટલી તૈયારી કરીએ વિષયનું ધરે ધાન, તેમાં આસક્તિ ઉપજે, તેટલા અંશે જ તે સફળ થાય છે. એ દષ્ટિએ જન્મ આસક્તિથી “કામ, કામથી ક્રોધ નિપજે; જોતાં આપણે જે આદર્શ મન સમક્ષ રાખીએ ક્રોધથી આવે મૂઢતા, મૂઢતા સ્મૃતિ હશે,
– સ્મૃતિ લેપનાશ બુદ્ધિને બુદ્ધિ નાશે વિનાશ છે. જેલમાં પૂર્યા પછી પિતાને આપઘાત દેખી ભારે
વિનાશના આ પગથિયાં છે, અને તેનું પશ્ચાત્તાપ થયો. એ પણ એને જ આભારીને! (૩) માયાના આવેશમાં - આક્ષેપ કરવાથી ધમ
આ એક ચિત્ર છે. તે ભાઈ! તારી સ્મૃતિ ન એવી પૂણ ભોજઈને પરભવે શીલતા. ચોરીના હણાય એટલું ધ્યાન રાખજે. બાકી જે આદર્શ ભયંકર આળ આવ્યા ! છેવટે નહિ માનતી ઉચો ન હોય તે ઉતરતા ઢાળ પર બેસતાં જ સીતાને પાછી મેંપવાના ઇરાદાવાળા બનેલાં તે નીચે ગબડી જાય છે. રાવણને ખુમારીના આવેશે બીજા દિવસમાં કરેલાં હે ભવ્યાત્મા ! સ્કુલ એવા આ સંસારમાં યુધ્ધ ખત્મ કરી નાખ્યો. એ પણ એને જ * માનવી જેમ જેમ આસક્ત થતો જાય છે
આભારીને ! (૪) લેભના આવેશમાં :- ચક્વત અમે લવણ તેમ તેમ તે પરમાત્માથી દૂર થતું જાય છે.
સમુદ્રમાં વિમાન, પરિવાર અને પોતાના પ્રાણને જીવને ક્યાંયે પણ તૃપ્તિ તેમજ સંતોષ નથી,
પણ ભેટશું કર્યું. એ પણ એને જ આભારીને ! ભલે ચંદ ચોકડીનું (૬૦૪૮૦૦૦૦ વર્ષનું) (૫) કૌતુકના આવેશમાં - કુમકુમવાળા હાથે રાજ્ય મળે યા ત્રણ લેકની સમૃદ્ધિ મળે તેમજ
ઉપાડેલા દડાને વર્ણ પલટાઈ જવાથી મોરલી દુનિયાના સઘળા પદાર્થો મળે તે પણ જીવ શોકાતુર બની. પરિણામે જે પાપ બંધાયું તેથી સમજાતું નથી કે આપણે જે જે જોઈએ છીએ રુકિમણુને પુત્રરત્ન પ્રધુમ્નને સોળ વર્ષને
' અર્થાત અનુભવીએ છીએ તે નાશવંત છે. વિરહ સહન કરે પડ્યો એ પણ એને જે આભારીને !
“ “ અથવા તે એ એક યા બીજે સમયે અદ્રશ્ય (૬) કામના આવેશમાં - ઈલાચીપુત્ર, ચિલાતી સૃષ્ટિમાં અદ્રશ્ય થવાનું છે એટલે સંકેલાતું
પુત્ર, રહનેમી, સિંહગુફાવાસી મુનિ વગેરે વગેરેના જવાનું છે, અને નૂતન જગત નૂતન સ્વાંગમાં પસ્તાયાના અનેક દાખલા છે. તેમ બ્રહ્મદત્ત ચક્રી નૂતન લીલા વિસ્તારતું જ રહેવાનું છે. કદાચ વિગેરેના પણ નકાદિ દુઃખના પરિણામ સમય વહેતાં માનવીને માટે આકાશને તોડી પ્રસિદ્ધ છે. (દિવ્યદર્શન) સં. બાલમુનિ શ્રી સ્મૃગેન્દ્રમનિ પાડવાનું, વાયુને બાંધી લેવાનું કે સમુદ્રને
મહારાજ મૂઠીમાં સમાવી દેવાનું પણ શક્ય બને પરંતુ
