________________
કોઈએ રચી હોય તેમ આપની મૂર્તિ સ્વાભાવિક તેવી રચાયેલી છે. જગતમાં એવો કોઈ પદાર્થ નથી કે જેની ઉપમા આપની મૂર્તિને આપી શકાય; અહીં જે મૂર્તિને અમીયભરી કહી છે તે માત્ર વચનવ્યાપાર કરવારૂપ ઉપમા કહી છે; પરંતુ પ્રભુની મૂર્તિ તો રાગદ્વેષના અભાવથી પરમ શાંતરૂપ અમૃતરસમાંજ ઝીલી રહી છે, જાણે મૂર્તિમાન શાંતરસ દ્રવતો હોય, તેવી મૂર્તિ છે. વળી અમૃતોપમા પણ ઘટતી નથી, કારણ કે અમૃતથી તો માત્ર અંગોપાંગ અજર થવાય છે, અને પ્રભુમૂર્તિના શાંતરસથી આત્મા જન્મમરણરહિત થાય છે; તેથી પ્રભુની મૂર્તિને નિરખતાં નિરખતાં મારી ચક્ષુને, દર્શનની ઈચ્છાને, અને હૃદયનેત્રને તૃપ્તિ થતી નથી.
શ્રી જ્ઞાનસારકૃત બાલાવબોધમાંથી. स्वान्तं ध्वान्तमयं मुखं विषमयं दृग्धूम्रधारामयी तेषां यैर्न नता स्तुता न भगवन् मूर्तिर्न वा प्रेक्षिता ।
શ્રીમદ્યશોવિજયજી. અર્થ-જેઓએ ભગવાનની મૂર્તિને નમસ્કાર કર્યો નથી તેમનું હૃદય અંધકારવાળું છે, જેઓએ તેની સ્તુતિ કરી નથી, તેમનું મુખ ઝેરવાળું છે, અને જેઓએ તેનાં દર્શન કર્યા નથી, તેમની દ્રષ્ટિ ધુમાડાના ગોટેગોટાથી ભરેલી છે.
પ્રભુદર્શન એ ધર્મક્રિયા છે, અને ધર્મ વગર અર્થ અને કામ
સાધી શકાય તેમ નથી. એક સુભાષિત છે કે – પ્રસ્તાવ. ત્રિવસંસાધનમંતરેખ પરોરિવાથુર્વિષ્ઠ નરહ્યા
तत्रापि धर्म प्रवरं वदन्ति न तं विना यद्भवतोऽर्थकामौ ॥ અર્થ-ધર્મ, અર્થ અને કામ એ ત્રણવર્ગ સાધ્યાવિના પુરૂષનું આયુષ્ય પશુના આયુષ્યની પેઠે નિષ્ફળ સમજવું. તેમાં પણ ધર્મ સર્વોત્તમ કહેવાય છે કારણ કે તેવિના અર્થ અને કામની સિદ્ધિ નથી.
આ ઉપરથી સમજાશે કે આપણે અર્થલાભ તથા કામેચ્છા વ્યવહાર માટે પરિપૂર્ણ કરીએ પરંતુ તે જ ધર્મપૂર્વક ન થાય તો તે નકામાં છે–પ્રયોજન વગરનાં છે એટલું જ નહિ પરંતુ હાનીકારક છેઅધોગતિમાં નાંખનારાં છે. તે જેટલી જેટલી ક્રિયા કરવી તે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
