________________
વચન, અને કાયાની પ્રવૃત્તિથી શુદ્ધિથી પ્રણામથી થતા ફલ માટે, પૂજન કરવાથી થતા ફલ માટે,-સત્કારથી વસ્ત્ર, આભરણાદિકથી પૂજવાથી, સન્માનથી–સ્તવન આદિએ ગુણગ્રામ કરવાથી, જે નિર્જરારૂપ ફલ થાય છે તે માટે, બોધિલાભની પ્રાપ્તિને અર્થે, અને નિરૂપસર્ગ એટલે જન્મ જરા આદિ ઉપસર્ગથી રહિત એવા મક્ષસ્થાનની પ્રાપ્તિ માટે હું કાઉસગ્ન કરું છું. ૨.
હવે જે કરવાથી કાઉસગ સફલ થાય તે કહે છે -શ્રદ્ધાથી, મેધા એટલે હેયઉપાદેય જ્ઞાનરૂપ બુદ્ધિથી, ધૃતિથી એટલે ચિત્તની સ્થિર તાથી, ધારણા એટલે જિનેશ્વરના ગુણ ધારવાથી, અનુપ્રેક્ષા એટલે જિનેશ્વરના ગુણ વારંવાર ચિંતવવાથી તે તે એટલે શ્રદ્ધાદિ ઉત્તરોત્તર વૃદ્ધિ પામે તેમ કરી કાઉસગ્ન કરું છું. ૩
આ ક્રિયા કરવામાં ભાવ ઉત્પત્તિ કરવાનું નિમિત્તકારણ જિનબિંબ છે માટે જિનમંદિરમાં જે મૂળનાયકની આગળ આ ચૈત્યવંદનાદિકની ક્રિયા કરવામાં આવે, તે મૂળ નાયકના બિંબ અનંતર ઉપકારી છે. તે ઉપકારને સ્મરણમાં લાવી એક નવકારનો કાઉસગ્ગ પાળી નમેહંત એ પાઠથી મંગલાચરણ કરી તે મૂળ નાયકની ઓછામાં ઓછી એક ગાથાથી સ્તુતિ કરવી. ઉદાહરણ તરીકે.
આદિ જિનવર રાયા, જાસ સોવન્ન કાયા, મરૂદેવી માયા, ધોરી લંછન પાયા. જગત સ્થિતિ નિપાયા, શુદ્ધ ચારિત્ર પાયા, કેવલ સિરિ રાયા, મોક્ષ નગરે સિધાયા.
૧ અર્થ –આદિ જિનેશ્વરરાજ કે જેની સુવર્ણ કાયા છે, જેની માતુશ્રીનું નામ મરૂદેવી છે, જેને પગે વૃષભનું લાંછન છે, જેણે જગતની સ્થિતિ કરી એટલે યુગલીઆ ધર્મનું નિવારણ કરી ચોસઠ તથા બહોતેર કલાઓ અને રાજનીતિ વગેરે લોકોને શીખવ્યું, શુદ્ધ ચારિત્ર–ચાખ્યાત ચારિત્ર પામી કેવલરૂપી લક્ષ્મીના રાજા મોક્ષનગરે સીધાવ્યા એટલે સિદ્ધગતિ પામ્યા.
- પ્રાંતે અમે પ્રાથએ છીએ કે – जिने भक्तिर्जिने भक्तिर्जिने भक्तिर्दिने दिने । सदा मेऽस्तु सदा मेऽस्तु सदा मेऽस्तु भवे भवे ॥
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
