________________
ધૂપપૂજા
આ પૂજા કરતાં એમ ભાવવાનું છે કે જેમ અગ્નિમાં ધુપ નાંખવાથી થતો સુગંધી ધૂમાડો ઉચો ચડે છે, તેમ કર્મરૂપી કઠિન લાકડું બાળવા માટે ધ્યાનરૂપી અગ્નિ છે, તેમાં શુભભાવનારૂપી ધૂપ નાંખવાથી ધૂમાડાની ઉચગતિ પેઠે મારો આત્મા ઉચ્ચ ચડો.”
નોટધૂપમાં દશાંગ ધૂપ વપરાવો જોઈએ, અને તે ઘણાં સુ. ગંધી દ્રવ્યોનો બનેલો હોવાથી તેના ધૂમાડામાં વિશેષ સુગંધ હોય છે, અને તે માટે દેરાસરમાં વિશેષ પ્રસરતાં અશુભ મલીન રજકણ દૂર થાય છે; વાતાવરણ વિશેષ સારું બને છે. આજકાલ અગરબતીથી તદન ચલાવી લેવાય છે તેમ સાવ થવું જોઈતું નથી. વળી કેટલાક અગરબતી પ્રભુ પાસે સુંઘાડવા માગતા હોય, તેમ નાકપાસે લઈ જાય છે, તેથી રાખ શરીર પર પડે છે, અને આશાતના થાય છે, તો આમ થવું જોઈતું નથી. દીપપૂજા,
આ પૂજા કરતાં એમ ભાવના કરવાની છે કે દીપક જેમ અંધકારને દૂર કરે છે તેમ મારા આત્મામાં રહેલ જ્ઞાનરૂપી જ્યોતદીવ, મારા કર્મરૂપી-અજ્ઞાનરૂપી અંધકાર દૂર કરો.
નોટ–દેરાસરમાં દીવો બાળવામાટે વપરાતું ઘી શુદ્ધ અને સારું હેવું જોઈએ. અશુદ્ધ ઘીમાં ઘણી વખત ચરબી આદિ પદાર્થો હોય છે, તેથી આશાતના થાય છે, અને અશુદ્ધ ઘીથી કાળાશ-મશ બહ થાય છે, અને તેથી મલીન ૨જકણો ફેલાય છે. બીજી વાત એ યાદ રાખવાની છે કે દીવા ઉઘાડા કદી ન રખાવા જોઈએ, કારણ કે તેમ થવાથી કેટલાંક જીવડાં, કુદાં, પતંગી આદિ તેમાં પડીને મરી જાય છે તેથી હિંસા સાથે આશાતના મોટી થાય છે. અક્ષતપૂજા, - આ પૂજા અક્ષત (ચોખા)ના સાથીયા વગેરેથી થાય છે. આ પૂજા કરતાં એ ભાવવાનું છે કે સાથીઓમાં દર્શાવાતી ચાર ગતિમાંથી મુક્ત થઈ રત્નત્રયીની આરાધનાથી સિદ્ધ દશાનું અક્ષત-અખંડ પદ પ્રાપ્ત થાઓ !
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com