________________
બાંધવું એ કંઈ સામાન્ય વાત નથી. મહા ઉગ્ર શુભ ભાગ્યનો ઉદય હોય તો જ તીર્થંકર પદવી મળે છે, માટે તે પદને ભોગવી સિદ્ધ ૫દને પામેલા, અને હવે પછી તે પદવીને લાયક થનારા, અને વર્તમાનકાલમાં તે પદવીને સન્મુખ થયેલા દરેક દ્રવ્યજિનેશ્વરને હું નમસ્કાર કરું છું. ભરત ચક્રવર્તિએ મરિચિ જેવાને એ જ બુદ્ધિએ નમસ્કાર કર્યો હતો, ત્યારે હું અજ્ઞાની છું તેમજ ભાગ્યહીન છું કે આ સમયમાં કોઈ કેવલજ્ઞાનીનો જોગ નથી, તેથી કયા કયા જીવો તીર્થંકર થવાના છે તે હું જાણી શકું તેમ નથી; માટે સામાન્ય રીતે ઉક્ત હેતુપૂર્વક નીચેની ગાથાથી દરેક દ્રવ્ય જિનને નમસ્કાર કરું છું.
ગાથા. जेअ अईआ सिद्धा, जेअ भविस्संति णागए काले। संपइअ वट्टमाणा, सव्वे तिविहेण वंदामि ॥
અર્થ-જે જિન અતીત એટલે ભૂતકાલમાં સિદ્ધ થયા અને જે અનાગત એટલે ભવિષ્યકાલમાં સિદ્ધ થશે અને સંપ્રતિ એટલે વર્તમાનકાલ વિષે વર્તમાન છે તે સર્વ જિનોને હું ત્રિવિધ-મન, વચન, અને કાયાની એકાગ્રતાથી વંદન કરું છું.
વિવેચનદ્રવ્યઅરિહંત જો નરકાદિ ગતિમાં હોય તો પણ તે વાંદવા યોગ્ય છે. મૂતા મરિનો દિ ચરવાર તત્વ દ્રવ્ય –ભૂત કાર્યનું અને ભાવી કાર્યનું જે કારણ હોય તે દ્રવ્ય કહેવાય છે. જેમકે માટી એ ભાવી એટલે ભવિષ્યમાં થનારા ઘટનું કારણ છે, અને ઠીંકરાં એ ભૂત ઘટનું કારણ છે; કેમકે તેથી ઘટનું જ્ઞાન થાય છે, તેવી જ રીતે જે અરિહંતો મોક્ષમાં ગયા છે તે સિદ્ધના છો ભૂત અરિહંતના આત્મદ્રવ્યો છે, અને ભાવી જીવો ભવિષ્ય અરિહંતના આત્મદ્રવ્યો છે. વર્તમાનકાળના છવદ્રવ્યો ભવિષ્યમાં આવી જાય છે, તો પણ તેમને નિકટ કાળની અપેક્ષાએ વર્તમાનમાં લીધેલા છે.
હવે ઉપરોક્ત દ્રજિનને નમસ્કાર કરતાં લોકસ્વરૂપનું ભાન થાય છે, તેથી સમગ્ર લોકમાં જે જે તીર્થો, જિનકલ્યાણક ભૂમિઓ અને જિનપ્રતિમાઓ છે તે સર્વને નમન કરવું જોઈએ. આની સાથે તે સ્વરૂપને બતાવનારા, તેમજ તેના માર્ગને પ્રકાશનારા અને તેમાં વર્ત
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
