________________
૫
છે. જ્યાં રાગદ્વેષરૂપી અંધકાર છે ત્યાં જ્ઞાનનો પ્રકાશ નથી. જ્યાં જ્ઞાનનો પ્રકાશ છે ત્યાં દેવત્વ છે, તેથી દેવ રાગદ્વેષ વગરનાજ હોવા જોઇએ, અને તેથીજ આત્મરમણ તે કરે છે. જે દેવ હથિયાર ધારણ કરે તે રાગદ્વેષવાળા છે. કારણ કે કાંઈપણ હથિયાર ધારણ કરવું એ દ્વેષની નિશાની છે, તેથી આવા દેવ ખરાદેવ–સદ્દેવ ન કહેવાય. આવા હથિયાર ધારણ કરનારા દેવ ભય ટાળી શકે તેમ નથી કારણ કે જેને ભય હોય તેજ હથિયાર ધારણ કરે અને જે ખીતા હોય તે બીજાની ખીક કેમ નિવારિ શકે? કેટલાક દેવને જપમાળા હોય છે. ખરા દેવને આની જરૂર નથી કારણ કે જે સર્વજ્ઞ છે તે વળી કોનો જપ કરે? ખરા દેવ પવિત્ર છે તેથી તેને કમંડળ આદિ જળપાત્રની જરૂર નથી; તે દયાના સાગર છે તેથી તેને સિંહ, હાથી આદિ વાહનની જરૂર હોયજ નહિ. તેથી ખરા–સદેવને વંદ્દન કરવાથી ભય મટે છે, રાગદ્વેષાદિ દૂર થાય છે અને કર્મોનો ક્ષય થવાથી શુદ્ધ આત્મગુણ પ્રગટે છે. હવે આપણે ચૈત્યમાં દેવદર્શન કરવા જઇએ છીએ ત્યાં હાલ શું વાતાવરણ જોઇએ છીએ, તે વાતાવરણુ કેમ સુધારી શકાય, અને દેવદર્શન કરનારમાં જ્ઞાન અને મનશુદ્ધિ કેટલાં, હોવાં જોઇએ, કે જેથી હેતુ, ઉત્તમવંદન કયું? વગેરે તે સમજી શકે તે જરા જોઇશું.
૯.
દેવદર્શન કરવાનો હેતુ દેવના ગુણોનું ધ્યાન કરી તેમની પેઠે આપણે કર્મનો ક્ષય કરવાનો છે. આત્મસ્વરૂપના આડે આવનારાં ચાર ઘનઘાતી કૌ દૂર કરવાનાં છે; જ્યારે
હાલનું વા
તાવરણ. આપણે તેને તોડવા દેવમંદરે જવું જોઇએ ત્યારે ઊલટાં કર્મો બાંધીને આવીએ છીએ. આ વાત નીચેની હકીકતથી સત્ય જણાશે. આ વસ્તુતઃ તપાસીએ તો હમણાંની જે જે સ્થિતિ જાણ્યે અજાણ્યે ઉભી કરવામાં આવી છે તે સારી નથી. જે દેવમંદિરે શાંતિનું સામ્રાજ્ય હોવું જોઇએ ત્યાં જતાં આજકાલ દેરાસરની અંદર નીચેની સ્થિતિ માલૂમ પડે છે.
૧. અનેક વ્યક્તિઓ આવી ઘંટના જબરા અવાજ કરે છે. ૨. કેટલાક દુઃસ્વરવાળા ભેંકડા તાણી સમજ્યા વગર ખુમાઃમથી સ્તવન ગાનારાના અવાજો સંભળાય છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
