________________
સામાન્ય રૂપથી જે સંગ્રહીકરણ સંગ્રહાયે કર્યું છે તેના વિભાગ કરીને વસ્તુમાં રહેલા વિશેષાર્થને પૃથગુ કરી, આપણને તે "વિશેષ" સ્વરૂપનો પરિચય આપે છે. વળી આ નય વિશેષથી ભિન્ન એવા કોઇ સામાન્ય તરફ દૃષ્ટિ જ કરતો નથી.
હવે જ્યારે આ નય "ચાતુ"પદથી સમલંકૃત બને છે, ત્યારે વસ્તુના વિશેષ સ્વરૂપની વાત કરશે તો પણ તે અન્ય નયોનો વિરોધ કરશે નહીં.
અંગ્રેજીમાં આ વ્યવહાર નયને "Practicol indigeduv Distributi or Analyteal ahhroach" એમ કહે છે.
() જુલુસનય - આ નય વર્તમાનકાળવાર્તા અને પોતાની જ વસ્તુને માને છે. સૂક્ષ્મ અને સ્થળ પ્રકારે પણ વસ્તુની વર્તમાન અવસ્થાને સ્વીકારે છે. કોઈપણ વસ્તુની ભૂતકે ભાવી અવસ્થાને માનતો નથી.
હવે જ્યારે આ નય "ચાતુ" પદથી સમલંકૃત બને છે, ત્યારે વસ્તુના પોતાના વર્તમાનપર્યાયોને (સ્વરૂપોને) જ માનવાછતાં પણ તે અન્ય નયોનો વિરોધ કરશે નહીં.
અંગ્રેજી ભાષામાં આ ઋજુસૂત્રનયને "The Thuighiu presult condition" એમ કહેવામાં આવે છે.
(૫) શબ્દનય -આ નય અનેક શબ્દોએ કરીને ઓળખાતા એવા એક પદાર્થને એક જ માને છે. એ પ્રમાણે હોવા છતાં, શબ્દના લિંગ અને વચન જુદા જુદા હોય તો પણ તે પદાર્થને જુદા જુદા ગ્રહણ કરે છે,
-
1
-