________________
-
-
૪ 28જુસૂત્રનય - કેવળ વર્તમાન ક્ષણને જ સ્વીકારે છે.
વર્તમાન ક્રિયાના ઉપયોગી અર્થનું જ નિરૂપણ કરે છે. (એ ચારે અર્થપ્રધાન નય
તરીકે પ્રસિદ્ધ છે.) ૫ શબ્દનય - રૂઢિ દ્વારા શબ્દોની પ્રવૃત્તિને સ્વીકારે છે. ૬ સમભિરૂઢનય-વ્યાખ્યા દ્વારા શબ્દોની પ્રવૃત્તિને માને છે. ૭ એવંભૂતનય - ક્રિયાશીલ વર્તમાનને સ્વીકારે છે. અર્થાતુ
વસ્તુ જ્યારે ક્રિયાશીલ હોય, ત્યારે જ તેને
તે વસ્તુ તરીકે માન્ય રાખે છે. (એ ત્રણે શબ્દપ્રધાન નય તરીકે પ્રસિદ્ધ છે.)
સાતે નચમાં દ્રષ્ટાંતની ઘટના નૈગમાદિ સાતે નયમાં દષ્ટાંતની ઘટના નીચે પ્રમાણે છે.
ભાષ્યમાં ત્રણ દષ્ટાંત પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યા છે. પહેલું નિલયનું, બીજું પ્રસ્થકનું અને ત્રીજું ગામનું તે આ પ્રમાણે(૧) દષ્ટાંત પહેલું ઘરનું (૧) પ્રશ્ન - એક વિદ્વાન માણસે બીજા વિદ્વાન માણસને
પૂછ્યું કે "તમે ક્યાં રહો છો?" પ્રત્યુત્તર- ત્યારે બીજા વિદ્વાન્ માણસે જવાબ આપ્યો કે
"હું લોકમાં રહું છું" (૨) પ્રશ્ન- (અશુદ્ધ નૈગમવાળાએ પૂછયું કે-) લોક તો
ત્રણ છે. ઉર્ધ્વલોક, તીચ્છલોક અને અધોલોક
"તેમાં તમે ક્યાં રહો છો?" પ્રત્યુત્તર - (વિશુદ્ધ નૈગમવાળાએ કહ્યું કેઃ) "હું તીચ્છ
લોકમાં રહું છું."
=
-
=
