________________
યાત્રિકને પૂછે કે, ભાઇ આપણે ક્યાં આવ્યા? જવાબમાં કહે કે પાલીતાણા-શત્રુંજય મહાતીર્થમાં.
નગરની નિકટમાં આવતાં, નગરમાં પ્રવેશ કરતાં, ચૌટામાં આવતાં ધર્મશાળામાં જતાંતળેટીએ પહોચતાં, સિદ્ધગિરિ ઉપર ચઢતાં અને દાદાશ્રી આદિનાથ ભગવાનના દરબારે પહોંચતાં સુધી પ્રશ્નના જવાબમાં પાલીતાણા શત્રુંજય મહાતીર્થમાં આવ્યા એમ કહે.
આ રીતે ઉપર જણાવેલ સર્વ સ્થળે પ્રશ્નના પ્રત્યુત્તરમાં "પાલીતાણા-શત્રુંજય મહાતીર્થમાં આવ્યા" એમ જે કહેવાયું છે તે નૈગમનયને આધારે સમજવું.
સાતે નયની ઘટનાવાળું પ્રદેશનું દ્રષ્ટાંત પણ નીચે પ્રમાણે છે.
એક સ્થળે અનેક વિદ્વાનો ભેગા થઈને પરસ્પર જ્ઞાનચર્ચા કરી રહ્યા હતા. તેમાં કોઈએ પૂછયું કે આ પ્રદેશ કયા દ્રવ્યનો છે?
જવાબમાં - (૧) મૈગમવાળાએ કહ્યું કે- "એ પ્રદેશ છે એ દ્રવ્યનો છે." કારણ કે કે-તે આકાશપ્રદેશમાં છ એ દ્રવ્યની સાથે છે.
(૨) સંગ્રહનયવાળાએ કહ્યું કે- એમ નહીં. સર્વલોકમાં એક સમય સમાન હોવા છતાં પણ તે એક આકાશ દ્રવ્યના પ્રદેશમાં જુદો નથી. કાળદ્રવ્ય તો અપ્રદેશ છે. માટે "કાળદ્રવ્ય સિવાય પાંચ દ્રવ્યનો આ પ્રદેશ છે." એમ સમજવું. . (૩) વ્યવહાર નયવાળાએ કહ્યું કે "જે દ્રવ્ય મુખ્યપણે દેખાય છે તેનો જ આ પ્રદેશ છે."
ન 72 ==