________________
કે પોતાના દોષ જોવા ભણી ચિત્ત વળ્યા કરે છે. * વિક્યા આદિ અને ધાર્મિક ચર્ચામાં અપ્રયોજનભૂત વિષયમાં સાવ
નીરસપણું લાગે છે કે જુગુપ્સા ઉત્પન્ન થાય છે. અનિત્યાદિ ભાવના ચિંતવવા પ્રત્યે બળવીર્યસ્ફરવા વિષે જે જ્ઞાની પુરુષ સમીપે સાંભળ્યું છે કે શાસ્ત્રમાં વાંચ્યું છે તેથી પણ બળવાન પરિણામ દ્વારા તે પોતાના સંયોગો પ્રત્યે અનિત્યતા, અશરણાતા અને અસારતાને
૬૮ કરે છે. * સંયોગ અને પંચવિષયાદિ પ્રત્યે જે પ્રકારે રસવાળા પરિણામ હતાં તેવા
પરિણામ રહેતા નથી અને જીવ યથાર્થ પ્રકારના વૈરાગ્યમાં આવે છે. * ખરેખર તો અનંતકાળે દુર્લભ એવું જે આત્મજ્ઞાન, તે સત્પરુષનો યોગ
થયા પછી કાંઈ જ દુર્લભ નથી, સહજ અને સુલભ છે. જીવને પુરુષનો યોગ થયે અને ઓળખાણ થયે એમ સમજાય છે કે અત્યાર સુધી જે મારા પ્રયત્નકલ્યાણને અર્થે હતાતે સૌનિષ્ફળહતા, લક્ષ વગરના બાણ જેવા હતાં. હવે સર્વ સાધન સફળ થવાનું કારણ મળ્યું છે. ‘હું જાણું છું એવા પ્રકારનું જે અભિમાનતે ન થાય તેની તીક્ષ્ણ જાગૃતિ
આવે છે. * “સંપ્રદાયમાં થતી ક્રિયાઓ અને કુળ પરંપરાથી થતાં ધર્મકાર્યો તેને કેમ
ત્યાગી શકાય? તેવો લોક ભય થતો નથી. * સપુરુષની ભક્તિ વિષે લોકિક ભાવ થતો નથી. કદાપિ જ્ઞાનીને વિષે કોઈ
પંચ વિષયાકાર એવું કાર્ય ઉદયમાં દેખીને એવા ભાવનું આલંબન કે આરાધન (જે અનંતાનુબંધી-ક્રોધ-માન-માયા-લોભનો પ્રકાર છે)
તે ભૂલથી પણ મુમુક્ષુ જીવ સપુરુષની ઓળખાણ પછી કરતો નથી. * સપુરુષની ઓળખાણ પછી, સપુરુષ વિષે, તેમના વચનને વિષે, તે
વચનના આશયને વિષે અત્યંત પ્રીતિ-ભક્તિ ઉત્પન્ન હોય છે કે જેથી યથાર્થ પ્રકારે દર્શનમોહ વિગલિત થઈને ઉપરામ થવાને યોગ્ય થાય છે
કે જેના સમકાળે સ્વાનુભૂતિરૂપ આત્મજ્ઞાનની ઉત્પત્તિ હોય છે. મોક્ષાથીને માર્ગદર્શન - અનાદિ મિથ્યાત્વ ભાવે સંયોગમાં સુખ બુદ્ધિનાં સંસ્કાર સુદ્દઢ થયેલા હોઈ
અને તેથી કરીને જીવ હીને સત્ત્વ થયો હોઈ, જીવને આત્મિક સુખનું મૂલ્ય ભાસતું નથી.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
