________________
હજરત મહંમદ અને ઇસ્લામ
લાભદાયક હોય તેનો તમે તિરસ્કાર કરો અને જે વસ્તુ તમારે માટે બૂરી હોય તેને માટે તમને પ્રેમ હોય અને અલ્લા જાણે છે, તમે નથી જાણતા.” (૨-૨૧૬)
“શું તમે એવા લોકો સાથે નહીં લડો જેમણે પોતે જ પહેલાં લડાઈ શરૂ કરી?” (૯–૧૩)
“અને તમને શું થઈ ગયું છે કે તમે અલ્લાને માર્ગે નિર્બળો, સ્ત્રીઓ અને બાળકોના રક્ષણ માટે નથી લડતા?” (૪–૭૫)
ફક્ત ૩૧૩ માણસોને સાથે લઈને મહંમદસાહેબ મક્કાથી આવતી ફોજને રોકવા નીકળ્યા. કુરેશીઓ મક્કાથી અર્ધે રસ્તે આવી પહોંચ્યા હતા. ‘બદ્ર’ નામની હરિયાળી ખીણમાં (ઈ. સ. ૬૨૪) બંને ફોજો વચ્ચે ભયંકર યુદ્ધ થયું. મદીનાની ફોજમાં ધર્મ અને ન્યાયને ખાતર લડનારાઓનો જુસ્સો હતો. કુરેશીઓને રણક્ષેત્ર છોડીને ભાગવું પડયું. મદીનાવાળાઓના ૧૪ અને કુરેશીઓના ૪૯ માણસ યુદ્ધમાં મરાયા અને તેટલા જ કેદ પકડાયા.
લગભગ બધા જ દેશોમાં એ સમયે એવો રિવાજ હતો કે લડાઈમાં કેદ પકડાયેલાઓને કાં તો મારી નાખવામાં આવતા અથવા ગુલામ કરીને રાખવામાં આવતા. પણ આ પ્રસંગે મહંમદસાહેબની આજ્ઞાથી તેઓમાંના ઘણા જે ગરીબ હતા તેમને એવું વચન લઈને છોડી મૂકવામાં આવ્યા કે તેઓ ફરીથી કોઈ દિવસ મુસલમાનો અથવા મીનાવાળાઓ સામે હથિયાર નહીં ઉઠાવે. અને બાકીનામાંથી કેટલાકને તેમની પાસે નુકસાની લઈને છોડી દેવામાં આવ્યા. કેટલાક ભણેલાગણેલા કેદીઓને લખતાં-વાંચતાં શીખવવાનું કામ આપવામાં આવ્યું અને તેમને કહેવામાં આવ્યું કે દરેકે દસ દસ મદીનાવાળાઓને લખતાં-વાંચતાં શીખવીને પછી ચાલ્યા જવું. તે કેદીઓ જેટલા દિવસ મદીનામાં રહ્યા તેટલા દિવસ – “મહંમદસાહેબની આજ્ઞાથી મદીનાવાળાઓએ અને જેમને પોતાનું ઘર હતું એવા હિજરતીઓએ તેમને પોતપોતાને ત્યાં રાખીને તેમની સાથે બહુ માનભરી વર્તણૂક બતાવી. પાછળથી આ કેદીઓએ પોતે જ કહ્યું, ‘મદીનાવાળાઓ પર અલ્લાની કૃપા થાઓ. તેઓ પોતે પગે
-