________________
૧૮
ઊભા રહેતાં તે ન જુએ તેવી રીતે ક્ષુલ્લકાચાય` ત્યાંથી એક દિશા તરફ
તત્કાલ ચાલતા થયા.
આગળ જતાં એક સુંદર વન આવ્યું. તેની શાભા ક્રાઇ અનેરી હતી. નંદનવનને સ્મરણ કરાવે તેવું એ ભાસતું હતું. વિવિધ જાતનાં વૃક્ષા અને તેની ફૂલીફાલી ફળાદિકની સંપત્તિ નવપલ્લવિત ફૈખાતી હતી. પથિજના, નગરવાસીઓ અને સતા વગેરે આ વનમાં આવતા, વિશ્રાંતિ લેતા, મધુરાં ફળા ખાતા, સુગધી ફૂલા સૂંધતા, વૃક્ષા પૂજતા અને આનંદની લિજ્જત ઉડાવતાં.
ક્ષુલ્લકાચાય આવા નૈસર્ગિક વનથી આગળ વધતાં લેાકસમૂહને પીડથી બહુ ( પીઠિકાવાળા – ચાતરાવાળા ) એવા એક ખીજડાના વૃક્ષને પૂજા પ્રત્યક્ષ નિહાળ્યા. જોતાંની સાથે જ મનમાં વિચાર આવ્યો કે આવા સુંદર વનમાં બીજા અશાક, સહકાર, તિલક અને અકુલાર્દિક અનેક ઉત્તમ વૃક્ષે વિદ્યમાન હોવા છતાં આ લેાકેા ધ્રુવલ ખીજડાના જ વૃક્ષને કેમ પૂજે છે? જરૂર કંઇ પણુ કારણ હોવું જ જોઈએ; નહિતર એમ કરે જ નંહ.
મને તે એમ લાગે છે કે, ‘ આ વૃક્ષને પૂજવામાં તેને જ પૂજ્ય ઠરાવીને આ બાંધેલી પીઠિકા જ કારણ છે; નહીંતર ખીન્ન ઉત્તમ વૃક્ષાને પણ કેમ ન પૂજે?'
લોકાને પૂછ્તાં પણ એ જ પ્રત્યુત્તર મળ્યા કે—
“ અમારા પૂર્વજો પણ આ ખીજડાના વૃક્ષને જ પૂજતા આવ્યા છે, માટે અમે પણ તેને જ પૂજીએ છીએ.”
આ સાંભળતાં જ ક્ષુલ્લકાચાયના ચિત્તમાં કાઈ અનેરા ચમકાર થયા.
""
અહા ! આ ખીજડાના વૃક્ષ સરખા હું નિર્ગુણુ છું. ગચ્છમાં અશોક, સહકાર, તિલક અને અકુલ વગેરે ઉત્તમ વૃક્ષ સમાન અને રાજકુમાર મુનિ વિદ્યમાન હોવા છતાં, પૂજ્ય ગુરુવર્ય આચાય –
