________________
સ્ત્રી વગેરેનાં લક્ષણ કહે, કામણુ-વશીકરણ કરે, અને સ્નાનાદિથી અંગની વિભૂષા કરે વગેરે વિવિધ પ્રકારે ચારિત્રની વિરાધના કરે તે ચારિત્ર કુશીલ' કહેવાય છે. [એ જ્ઞાનકુશીલ, દર્શનકુશીલ અને ચારિત્રકુશીલ ત્રણે.
અવંદનીય જાણવા. ] ૬ સંસક્તનું લક્ષણ –ગુણ અને દોષ એ બન્ને વડે સંસત એટલે
મિશ્ર જે હોય તે “સંસક્ત” કહેવાય છે. ઉદાહરણ-જેમ ગાય, ભેંસ વગેરે પશુઓને પિતાના ખાવાના ટોપલાદિકમાં માલિકે ખોળ, કપાસિયા વગેરે નાખ્યા હોય, તેમાં ગાય, ભેંસ વગેરે પોતાનું મોઢું નાખતાં એઠું અથવા સારું બધુંયે મિશ્ર થયેલું ખાય છે, તેમ આ સંસક્ત સાધુના મૂળગુણ (પાંચ મહાવ્રત) અને ઉત્તરગુણ (પિંડવિશુદ્ધિ-આહારશુદ્ધિ) રૂ૫ ગુણેમાં તથા તેથી વ્યતિરિક્ત અન્ય પણ ગુણેમાં ઘણા દોષ પ્રાપ્ત થયેલા. હોય છે. તેથી જ તે અવંદનીય સંસક્ત સાધુ કહેવાય છે. તેના બે ભેદ છે. [૧] સંકિલષ્ટ સંસત અને [૨] અસંકિલષ્ટ સંસક્ત. [૧] પ્રાણાતિપાત, મૃષાવાદ, અદત્તાદાન, મૈથુન, અને પરિગ્રહ,
એ પાંચ આશ્રવયુક્ત, રસઋદ્ધિ-શાતા એ ત્રણ ગારવ
સહિત જે હોય તે “સંકિલષ્ટ સંસકત” કહેવાય છે. [૨] પાર્થસ્થાદિ સાધુ પાસે જાય ત્યારે તેવા ગુણવાળો થાય,
અને સંવિજ્ઞ સાધુઓ પાસે જઈને રહે ત્યારે સંવિના ગુણવાળો થાય. અર્થાત જ્યાં જાય ત્યાં તેવા પ્રકારનો આચાર પાળે તે “ અસંકિલષ્ટ સંસકત' કહેવાય છે. [ આ રીતે સંઝિલઇ સંસક્ત અને અસંકિલષ્ટ સંસક્ત બન્ને પ્રકારના સાધુ અવંદનીય છે.]
