________________
૬૩.
૨૫
પદના ઉચ્ચાર વખતે લલાટના મધ્ય ભાગમાં બે હાથની અંજલિને સ્પર્શી આવર્ત કર્યા વિના જ લલાટના ડાબા અને જમણા એ બન્ને પડખે હાથ લગાડીને જે વંદન કરે તે “શંગ નામને ચોવીશને દોષ કહેવાય છે. [અર્થાત પશુના શીંગડાની જેમ કપાલના બે પડખે વંદન કરે તે. ] આ વંદન જે કરવું તે અરિહંત ભગવંત રૂપી રાજાનો અથવા ગુરૂને કર છે એમ સમજીને જે વંદન કરવું તે “ક” નામને પચીશમે દેવ કહેવાય છે. . [ અર્થાત રાજાના કરની જેમ વેઠપૂર્વક વંદન કરે તે ] સંસાર છોડી સાધુ થવાથી લૌકિક (રાજાના) કરથી તે છૂટ્યા, પણ હજી અરિહંતરૂપી રાજાના વંદન કરવાના કરથી છૂટયા નથી, એમ વંદનને કર ચૂકવવા સમાન સમજીને જે વંદન કરે તે “કરમેચન (તમેચન)' નામને છગ્લીશમાં દેવ કહેવાય છે. [ અર્થાત તેમનાથી ક્યારે મુકાશું? એમ (કર સમાન) સમજીને
જે વંદન કરે તે. ] વંદનમાં “મો જા . ” વગેરે ૬ આવ કરતી વખતે બન્ને હાથ રજોહરણને (ઓઘાને) અને મસ્તકે (માથે) સ્પર્શવા-લગાડવા જોઈએ, છતાં તે યથાવિધિ જે ન સ્પશે–ન લગાડે તે “આક્ષિણ (સ્પર્શ) “અનાશ્લિષ્ટ (અસ્પર્શ) નામને સત્તાવીશમે દોષ કહેવાય છે. અર્થાત એ દોષ લાગે છે.
આ દેશની ચઉભંગી આ રીતે છે– [૧] બે હાથ વડે ઓઘાને–રજોહરણને સ્પર્શે, અને મસ્તકને સ્પર્શ
, સ્પર્શ, અને મસ્તકને ન સ્પર્શે. [૩] »
, ન સ્પર્શ અને મસ્તકને સ્પશે. [૪] ,
, નસ્પશે અને મસ્તકને ન પશે.
૨૭
[૨]