________________
તા.
ક્ષિણ દઈ વંદના કરીને રાજદરબારમાં ગયો. બીજે પણ એની જ જેમ અનુકરણ કરી (ભાવરહિત) મુનિમહાત્માને વદી રાજદરબારમાં ગયે. રાજાએ બન્ને રાજસેવકને વૃત્તાંત સાંભળ્યા બાદ ન્યાય કર્યો. ભાવથી વંદન કરનાર રાજસેવકની જીત થઈ અને ભાવરહિત અનુકરણ કરનાર રાજસેવકને પરાજય થયો.
અહીં મુનિમહાત્માને ભાવપૂર્વક વંદન કરનાર પહેલા રાજસેવકનું ભાવ વિનયકર્મ અને કેવલ અનુકરણ કરનાર બીજા રાજસેવકનું દ્રવ્ય વિનયક જાણવું. [પ. પૂજાકર્મ પર પાલક અને શામ્બકુમારનું દષ્ટાંત–]
દ્વારિકા નગરીના નરેશ કૃષ્ણવાસુદેવને પાલક અને શાકુમાર વગેરે અનેક પુત્રો હતા.
એક સમયે બાલબ્રહ્મચારી શ્રી નેમિનાથ તીર્થકર નગરીના ઉઘાનમાં સમવસર્યા. કૃષ્ણ મહારાજાને ખબર પડતાં પિતાના પુત્રોને કહ્યું કે, “આવતી કાલે જે પુત્ર પ્રભુને પહેલી વંદના કરશે તેને હું મારે અશ્વ આપીશ.' એ સાંભળીને સૌ પિતપોતાના સ્થાનકે ગયા.
- પ્રભાતને સમય થતાં શામ્બકુમારે તે શયા પરથી ઊઠીને ત્યાં રહ્યા રહ્યા જ ભાવથી પ્રભુને વંદના કરી, અને પાલકે તે કેવલ અશ્વ મેળવવાની અભિલાષાથી જ પ્રભાતે શીધ્ર ઊઠી અશ્વ પર બેસી જ્યાં પ્રભુ છે ત્યાં જઈને અભવ્ય હોવાથી ભાવરહિત કેવલ કાયાથી જ વંદના કરી.
કૃષ્ણમહારાજાએ જઈને વંદનાપૂર્વક પ્રભુને પૂછ્યું કે-“પ્રભો ! આપને પ્રથમ વંદના કેણે કરી?” પ્રભુએ પ્રત્યુત્તર આપ્યો કે, “હે. કૃષ્ણ ! પાલકકુમારે પ્રથમ અહીં આવીને દ્રવ્યવંદના કરી અને શામ્બકુમારે શય્યા પરથી ઊઠીને ત્યાં રહ્યા રહ્યા જ ભાવથી વંદના કરી છે.'