Dashvaikalik Sutram Part 04

Author(s): Gunhansvijay, Bhavyasundarvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

Page 16

હા દશવૈકાલિકસૂર ભાગ-૪ ાિહુ અદય. ૮ નિયુકિત -૨૯૫-૨૯૬ છે. જમીનવગેરેમાં ઢાંકેલું નિધાન એ દ્રવ્યપ્રસિધિ છે. નિહાપા માં આદિ શબ્દ નિધાનના આ ( જ જુદા જુદા ભેદોને જણાવનાર છે. તથા માયાથી પ્રયુક્ત દ્રવ્યો દ્રવ્યપ્રસિધિ. દા.ત. " [ પુરુષનું સ્ત્રીના વેષ દ્વારા પલાયનાદિ કરવું તે. અથવા તો સ્ત્રીનું પુરુષના વેષથી * પલાયનાદિ કરવું તે. (પ્રસિધિનો અર્થ મુખ્યત્વે માયા, કપટ લઈને આ પ્રમાણે દર્શાવેલું
તથા ભાવપ્રસિધિ બે પ્રકારે છે. (૧) ઈન્દ્રિયપ્રણિધિ (૨) નોઈન્દ્રિયપ્રસિધિ. તેમાં ઈન્દ્રિયપ્રસિદ્ધિ બે પ્રકારે છે. (૧) પ્રશસ્ત (૨) અપ્રશસ્ત. प्रशस्तमिन्द्रियप्रणिधिमाह- .
सद्देसु अ रूवेसु अ गंधेसु रसेसु तह य फासेसु । नवि रज्जइ न वि दुस्सइ एसा खलु इंदिअप्पणिही ॥२९५॥
પ્રશસ્તઇન્દ્રિયપ્રસિધિને કહે છે.
નિ. ૨૯૫ શબ્દ, રૂપ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શીમાં રાગ ન પામે અને દ્વેષ ન પામે આ ત રે ખરેખર ઈન્દ્રિયપ્રણિધિ છે.
- व्याख्या-शब्देषु च रूपेषु च गन्धेषु रसेषु तथा च स्पर्शेषु एतेष्विन्द्रियार्थेष्विष्टानिष्टेषु
चक्षुरादिभिरिन्द्रियैर्नापि रज्यते नापि द्विष्यते एष खलु माध्यस्थ्यलक्षण इन्द्रियप्रणिधिः जि प्रशस्त इति भावार्थः, अन्यथा त्वप्रशस्तः, 1 ટીકાર્થ : શબ્દવગેરે જે ઈન્દ્રિયાર્થો છે, તે ઈષ્ટ અને અનિષ્ટ બંને પ્રકારના છે. ળ એમાં ચક્ષુરાદિ ઈન્દ્રિયવડે જે રાગ પણ ન પામે કે દ્વેષ પણ ન પામે. આ શા
માધ્યશ્યસ્વરૂપ ઈન્દ્રિયપ્રણિધિ પ્રશસ્ત છે. પણ જો રાગદ્વેષ પામે તો એ ન ઈન્દ્રિયપ્રણિધિ અપ્રશસ્ત છે.
तत्र दोषमाह| . सोइंदिअरस्सीहि उ मुक्काहिं सद्दमुच्छिओ जीवो । आइअइ अणाउत्तो सद्दगुणसमुट्ठिए दोसे Liારઉદ્દા
તેમાં દોષ બતાવે છે. નિ.૨૯૬ મુક્ત શ્રોસેન્દ્રિયદોરડાઓવડે શબ્દમાં મૂચ્છિત થયેલો જીવ અનાયુક્ત છતાં