________________
ચારિત્ર્યસુવાસ
– અને માતાનું આ અનુમાન ખરેખર સાચું પડ્યું. આગળ જતાં આ બાળક તેના સમયનો એક મહાન ભક્ત-સંત થયો, જેને આપણે આજે ભક્તશિરોમણિ નામદેવના નામથી ઓળખીએ છીએ.
સાચો ત્યાગી અને દાનેશરી
કાશીરાજ અને કોશલરાજ એ બન્નેની આ કથા છે. બન્ને રાજાઓનાં રાજ્ય બાજુબાજુમાં આવેલાં હતાં. કાશી મજબૂત રાજ્ય હતું, પરંતુ કીર્તિ કોશલરાજની વધારે હતી. કોશલરાજ દાન માટે વિખ્યાત હતા અને તેમને ત્યાં દાન માટે આવેલું કોઈ ખાલી હાથે પાછું ફરતું નહીં.
કાશીરાજથી કોશલરાજની કીર્તિ સહન થઈ શકી નહીં. તેમણે કોશલપ્રદેશ પર ચઢાઈ કરી. કોશલનો રાજવી જેવો દાનેશરી હતો તેવો જ સંસ્કારી અને ત્યાગી હતો. તેને કીર્તિની કોઈ ભૂખ ન હતી. તે પ્રજાની શાંતિ ઇચ્છનારો હતો. તેણે તુરત જ નિર્ણય કર્યો કે કોઈ પણ જાતના વાંક વગર પ્રજાનો સંહાર થઈ જશે. જો હું એકલો આમાંથી ખસી જાઉં તો પ્રજા બચી જાય. આમ વિચારી મધ્યરાત્રિએ તે છૂપા વેશે અંધકારમાં અદૃશ્ય થઈ ગયો. બીજા દિવસે કોશલે શરણાગતિ સ્વીકારી. શાંતિ પ્રવર્તી ગઈ. કાશીરાજે કોશલનો વહીવટ સંભાળી લીધો. આમ છતાં ગીતો તો કોશલરાજની કીર્તિનાં ગવાતાં હતાં. આથી કાશીરાજે કોશલરાજના માથા માટે રૂપિયા એક લાખનું ઇનામ જાહેર કર્યું.
કોશલરાજની ભાળ મળી શકી નહીં. એક વખત એક ઝૂંપડી પાસે કોઈ દરિયાઈ મુસાફર આવ્યો. તેણે ઝૂંપડીના બાવાજીને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org