________________
માબાપન્થથમાળા
: "
' જે ધાન્ય પ્રાતઃકાલમાં રાંધ્યું હોય છે તે બપોર થતાં અગડી જાય છે, તે તેના રસમાંથી તૈયાર થયેલી કાયામાં શું સાર હોય?
યવન સદા ટકતું નથી. તે પણ ચાર દિનનું ચાંદરણું જ છે. પ્રથમ બાલવય, પછી યુવાની અને આખરે વૃદ્ધાવસ્થા એ કુદરતને અટલ કાનૂન છે, તેથી જુવાની જવાની અને ઘડપણ આવવાનું એ નિશ્ચિત છે; માટે કેઈએ જુવાનીના મદમાં છકી જવાની જરૂર નથી. આ વિષયમાં. એક ગુર્જર કવિની નીચેની પંક્તિઓ યાદ રાખવી ઘટે છેઃ
પીંપળ પાન ખરંતા, હસતી કુંપળિયા
અમ વીતી તમ વીતશે, ધીરી બાપડિયા. પીંપળનાં મેટાં પાનને ખરી જતાં જઈને નાની કુંપળે હસે છે કે બિચારાં વૃદ્ધા પાનેની કેવી દુર્દશા થઈ રહી છે? છે તે જોઈને ખરતાં પાન જવાબ આપે છે કે, મહેરબાને ! ધીસ પડે. આજે જેવી અમારા પર વીતી છે તેવી હવે પછી તમારા પર પણ વીતશે. એટલે કે તમારે પણ વૃદ્ધ થઈને આ રીતે જ ખરી પડવાનો વખત આવશે !
સુજ્ઞ મનુષ્ય વૃદ્ધાવસ્થાને વિચાર કરીને પૈવનનું અભિમાન ટાળવું ઘટે છે. તે માટે મહાત્મા ભર્તુહરિનાં નીચેનાં વચને વિચારવા જેગ્ય છેઃ
गात्रं संकुचितं गतिर्विगलिता भ्रष्टा च दन्तावलिः, दृष्टिनश्यति वर्द्धते बधिरता वक्त्रं च लालायते ।
