________________
માધ-ચંથમાળા : ૪૦ :
* પુષ્પ કરજે. વળી આપણી ભેંસની ખાસ સંભાળ રાખજે. મેં તેમને કેટલી બધી મમતાથી ઉછેરી છે, તે તું સારી રીતે જાણે છે. અને એક વાત લક્ષમાં રાખજે કે આપણું કુળમાં પિતાને શ્રાદ્ધદિન આવતાં એક પાડાનું બલિદાન દેવાય છે, તેમાં કંઈ કસુર થાય નહિ. બસ, આથી વધારે મારે કંઈ કહેવાનું નથી.”
મહેશ્વરદત્તે આ વાત અંગીકાર કરી અને તેને પિતા મરણ પામે. હવે અંત સમયે પ્રાણીઓની જેવી મતિ હોય છે, તેવી જ પ્રાયઃ ગતિ થાય છે, તેથી મહેશ્વરદત્તને પિતા મરીને પિતાની ભેંસના પેટે પાડારૂપે અવતર્યો.
થોડા વખત પછી મહેશ્વરદત્તની માતા પણ બિમાર પડી અને તે પણ “મારો પુત્ર,” “મારી વહુ, “મારું ઘર ” મારા ઢેર ” “મારી લાજ આબરૂ” એમ “મારું મારું” કરતાં મરણ પામી, તેથી શેરીમાં કૂતરી તરીકે ઉત્પન્ન થઈ અને મહેશ્વરદત્તના ઘરની આસપાસ રહેવા લાગી.
મહેશ્વરદત્તે શક્તિ મુજબ માતાપિતાનું ઉત્તરકાર્ય કરીને ન્યાત-જાતમાં આબરૂ વધારી અને સંસારવ્યવહારનું નાવ આગળ હંકાર્યું.
ગાંગિલા રૂપવતી હતી અને સંસારના વ્યવહારમાં કુશલ હતી, પણ ધર્મહીન અને વિષયલંપટ હતી. જો કે તેની એ વિષયલંપટતાને સાસુ-સસરાની સતત હાજરીમાં ખાસ તક મળી ન હતી, પરંતુ ધંધા અર્થે મહેશ્વરદત્તને ઘણે વખત બહાર રહેવું પડતું એટલે હવે તેને જોઈતી એકાંત મળવા