________________
ધમધ-ચંથમાળા
જેમકે—
હે ચેતન ! જ્યાં ભગવાઈને નિર્જરાતાં ક થેડાં હોય અને આવનારા કર્મો વધારે હોય, ત્યાં મુક્તિની આશા કેવી રીતે રાખી શકાય ? માટે નવીન કર્મોને લઈ આવનારાં પાંચ આસવ દ્વારને તું જલદી બંધ કરી દે. તેમાં પહેલું દ્વાર મિથ્યા છે. બીજું દ્વાર અવિરતિ છે, ત્રીજું દ્વાર પ્રમાદ છે, ચોથું દ્વાર કષાય છે અને પાંચમું દ્વાર ગ છે. જેમ વસ્ત્રની ઉત્પત્તિનું કારણ તંતુસમૂહ છે, ઘડાની ઉત્પત્તિનું કારણ માટીને પિંડ છે, ધાન્યની ઉત્પત્તિનું કારણ બીજ છે, તેમ કર્મની ઉત્પત્તિનું મુખ્ય કારણ મિથ્યાત્વ છે, એમ જાણીને તું મિથ્યાત્વને શીધ્ર ત્યાગ કર.
વિષયના રસમાં લુબ્ધ બનેલાં હાથી, માછલા, ભમરા, પતંગિયા, હરણ વગેરે પ્રાણીઓ અનેક પ્રકારની યાતનાઓ ભગવે છે અને ભૂંડા હાલે મરણને શરણ થાય છે, એમ વિચારી તું વિષયરસને-અવિરતિને છોડી દે.
હે ચેતન ! આ જીવન કુંજરના કાન જેવું, શરદ ઋતુના વાદળ જેવું અથવા ડભની અણી પર રહેલાં તુષારબિંદુ (જલબિંદુ) જેવું અસ્થિર છે, એમ સમજીને ધર્મસાધનામાં જરા પણ પ્રમાદ ન કર. ગયેલી ક્ષણે પાછી આવવાની નથી, એ નિશ્ચિત છેતે દરેક ક્ષણને ઉપયોગ આત્મહિત કાજે કરી લેવામાં કાં સાવધાની રાખતું નથી ?
હે આત્મન ! ક્રોધ, માન, માયા અને લેભ એ ચાર લૂંટારા તારી આત્મસમૃદ્ધિને લૂંટ્યા કરે છે, માટે તેનાથી
