________________
શમધગ્રંથમાળા
: ૨૪ :
ઃ પુષ્પ
સ'સારવ્યવહારની ખટપટમાં પડીને અનેક અનર્થી આચરતા આ મનુષ્યો પાતાના મસ્તક પર ઝઝૂમી રહેલા મૃત્યુને જોઈ શકે તે તેને ખાવાનું પણ ન ભાવે, પછી અકૃત્ય કે અન આચરવાની તે વાત જ શી ! તાત્પર્ય કે મનુષ્ય પોતાના મસ્તક પર મૃત્યુ ઝઝૂમી રહ્યું છે એ વાત સરળતાથી ભૂલી જાય છે અને તેથી જ ન કરવાનાં કામેામાં પ્રવૃત્ત થાય છે. चला विभूतिः क्षणभङ्गि यौवनम्, कृतान्तदन्तान्तरवर्ति जीवितम् ॥ तथाप्यवज्ञा परलोकसाधने,
ગદ્દો ! દૃળાં વિસ્મયારિ ચેષ્ટિતમ્ ॥ ૨ ॥ સપત્તિ ચંચળ છે, યૌવન ક્ષણભંગુર છે અને આયુષ્ય જમના દાંતની વચ્ચે રહેલું છે; તે પણ મનુષ્યા પરલેાકનુ . સાધન કરી લેવામાં ઉપેક્ષા ખંતાવી રહ્યા છે. આ તે કેવું વિચિત્ર વર્તન કહેવાય?
સિલસ્યો સાયં પ્રાતઃ, શિશિવસન્તી પુનરાવાતો । कालः क्रीडति गच्छत्यायुर्विरमति नायमविद्यावायुः ||१||
દિવસ જાય છે અને રાત્રિ આવે છે; સાયંકાળ–રાત્રિ પૂરી થાય છે અને પ્રાતઃકાલ આવે છે; શિશિર ઋતુ ઊતરે છે અને વસ ́ત આવી પહાંચે છે. આમ કાલ ક્રીડા કરી રહ્યો છે અને આયુષ્ય એન્ડ્રુ થતુ જાય છે, છતાં અવિદ્યાના વાયુ—મિથ્યા માહ ટળતા નથી. એ કેવું આશ્ચય ?
અનિત્યતાના વિચાર કરતાં ભરતેશ્વરને કેવલજ્ઞાન થયું હતું. તે આ રીતે
