________________
ભારતીય અસ્મિતા
પડછંદ પડયા. જનતાના ઉદ્ધાર માટે ધરતી સરખી રીતે વહેચી નિયતિના આ ક્રમ મુજબ, મહાભારતના યુદ્ધમાં નર (અજુન)ને આપવા એમણે આવાહન કર્યું".
નારાયણ (શ્રીકૃષ્ણ કેન્દ્ર સ્થાને વિરાજ્યા હતા. જીવનનું સુરેખ
પૃથક્કરણ કરી એમણે કર્મકાન્ડને સમન્વય સાધો, ભકિતને તૌલંગણમાં પીંચમપલી ગામ. ઈસ્વીસન ૧૯૫૧ની સાલ
મહિમા ગાયને જ્ઞાનને પ્રચાર કર્યો પરંતુ કાલ મે સનાતન એપ્રિલની અઢારમી તારીખ સે એકર જમીનનું પ્રથમ ભમદાન. ધર્મના એ વૈદિક વિદ્વાન્ત ઢીલા પડતા ગયા, બામ વિધિએનું ઈસ્વીસન ૧૯૫૮ના જુન સુધીની એમની ભૂદાન યાત્રાએ ૪૪૨૪ર ૫૯ પ્રાબલ્ય વધ્યું ને રોમેર અંધાધુંધી, ભ્રષ્ટાચારને દંભનું સામ્રાજ્ય એકર જમીન મેળવી. છ લાખ દાતાઓએ દાન આપ્યું. ઈસ્વીસન ફેલ યુ. ૧૯પરમાં સંયુક્ત પ્રાંતના માનગઢ ગામના વતનીઓએ ગ્રામદાન પ્રવૃત્તિાના શ્રી ગણેશ માંડયા. ૪૬૪૦ ગ્રામદાન મત્યાં એક ગામની પરિણામે પ્રત્યાઘાતને કાતિ આવી ને ભારતમાં બુદ્ધ ભગવાનને એક સરકારી મંડળી બની ગઈ એમાં રામગઢના રાજકુમારે માટો અવતાર ચલે. એમ વિધિને આચારનાં જડ બંધનાને પડકાર વિસ્તાર કાઢી આપ્યું. આ કાર્ય માટે વિનોબાએ ભારતભરમાં ફેંકર્યા. માનવના પ્રત્યેક કામના હતુ ને તેના ચાલક બલ સાળ હજાર માઈલની પદયાત્રા કરી છે. સંપાદન થાને યજ્ઞકાર્યમાં પ્રતિ ધ્યાન ખેચ્યું. એમને રિપે! ને અનુયાયીઓએ વૈદિક ધર્મને એ પારાના વિ’ એ ભૂદાને પ્રવૃત્તિનું મહત્વનું અંગ છે, “ સાધન પર વિસાય કયા. ઇશ્વરના આરતવના ન થાક્તગત મામાના દાન' દ્વારા વપરાવાની વસ્તુઓની માગણી કરવામાં આવી છે. પણ ઈન્કાર કર્યો. ભગવાન બુધે જે નૈતિક મુલ્યા નું પ્રતિપાદન ‘સમય દાન ” માં દરેકે પોતાના સમયને થોડેક ભોગ આપવાને કર્યું હતું તેના મૂળમાં પણ ઘા કર્યો. છે. “બુદ્ધિદાન' માં બુદ્ધિ પોપકારાર્થે વાપરવાની છે “ અમદાન’
સાચું આંતરિક મુલ્ય પરખવાને બદલે કેવળ બાહ્ય આચાર માં જાત મહેનતથી ફાળો આપવાનો છે
વિચાર થી રંગાયેલું જીવન દંભી ને મિથ્યાચારી બની ગયું પરંતુ ઈસવીસન ૧૯૫૫માં “જીવનદાન” યાને જીવન ન્યોછાવર કરી કમ ભક્તિ ને જ્ઞાનના ત્રણ માર્ગે જ માનવતાની આધ્યાત્મિક દેવાની વાત આવી ને શ્રી જયપ્રકાશ નારાયણે સર્વોદય પ્રવૃત્તિ માટે માનસિક અને સર્ગિક આવશ્યકતાઓને સંતાપી શકે તેમ હતું. પિતાનું સમગ્ર જીવન સમર્પિત કર્યું. પછી શાતિસેનાને સર્વોદય એટલે બૌદ્ધધમી એમાં મહાયાન ને હીનયાન જેવા ભાગલા પડયા પાત્રની હિલચાલ આરંભાઈ શાન્તિ સેના સેવા કાર્ય માટે સ્વયં ને એના આકરા પ્રત્યાઘાતોથી પ્રજાનું માનસ પુન : સનાતન વૈદિક સેવકો નોંધે છે. સર્વોદય પાત્ર ” માં પ્રત્યેક કુટુંબ પોતાને નિયમિત ધર્મ તરફ વળ્યું. કુમારિલ ભટ્ટ એ પ્રવૃત્તિના આદ્ય પ્રણેતા ને ફાળો આપે છે. વિનોબા પ્રવૃત્તિના આવા પ્રત્યેક ફણગાએ સમગ્ર અગ્રણી બન્યા છતાં એમ ની ૫૬ તિમાં પણ વૈદિક વિધિઓને અતિસમાજનું પરિવર્તન કરી રહ્યા છે,
મહત્વ અપાયું. ઈશ્વરને આત્માને ઈન્કાર ચાલુ રહ્યોઃ ભક્તિમાર્ગ
ને જ્ઞાનમાર્ગ અપનાવાયા નહિ પરિણામે મનવ જીવન સંપૂર્ણ | વિનોબામાં કંઈક એવું છે જે બીજામાં નથી. એ કોઈ પણ સંતોષ પ્રાપ્ત કરી શક્યું નહિ. નિર્ણય લે છે કે તુરતજ એ પોતાના જીવનમાં પહેલે અમલમાં મૂકે છે. પછી એ ઉત્તરોત્તર વિકાસ ૫ મતો જાય છે. “જનશક્તિ'
જગતના ઈતિહાસની આવી કટોકટીની પળે ભગવાન શ્રી મજબૂત બનાવવી છે. પક્ષીય રાજનીતિથી અલગ રહેવું છે. આ શું કરાચાર્યોના જનમ થશે કમ ભક્તિને જ્ઞાનને પુનઃ સમન્વય કરી પ્રવૃત્તિમાં સંપ્રદાયને મેળવવાને નથી. બેય પાર પાડવા જનતામાં એક
તમાં પૃથ્વી પર શાન્તિ સ્થાપવાનું ને માનવ માનવ વચ્ચે ભળી જવાનું છે. જાતને જનતામાં તમય કરી દેવાની છેઆપણે સુમેળ સાધવાનું મકાય
સુમેળ સાધવાનુ મલકાય એમના ફાળે આવ્યું. એમનું
એમના પામર મનુષ્યએ એ વાત કદી વિસરવાની નથી” આ વિનબાની
જીવન સાવ ટુંકું હતું. ફકત બત્રીસ વર્ષ. પરંતુ એ ટુ કા જીવનની
જીવન સાથે કે 63 : રકત અસ િ૧૧ : ૧ ફિસૂફીને અક છે. આ આદર્શ પ્રેરણાના પીયુષ પાનથી જનતાનો પળેપળ ઉદાત્ત પ્રવૃત્તિઓથી ભરપૂર હતી. ભારતને ખૂણે હદય પલટો સાધી, કલેશમય જગતમાં ભુદાનયજ્ઞથી મહાન પ્રાપ્તિ
ખૂણે એ ફરી વળયા અને ભારતભરમાં વેદિક સિદ્ધાન્તોનો જરૂર સજશે.
પ્રચાર કર્યો. અનેક ધર્મચર્ચાઓ કરી છે.તાના તમામ વિરોધ
મતવાદીઓને પરાજ્ય આપ્યો. ધર્મ સંસ્થાપના ને પ્રચાર માટે ભારતના જગ ગુરુ
ચાર મઠ સ્થાપ્યા. માનવ પ્રગતિને ઇતિહાસ ચાલુ પ્રગતિની યાંત્રિક પ્રયા નથી. બૌદ્ધ ધર્મને ભારતમાંથી દેશવટો દેવાનું દેવા પણ શ્રી એમાં ભરતી ઓટ આવ્યાજ કરે છે. માનવજીવન બંધિયાર ગતમાં શંકરાચાર્ય પર થાય છે પરંતુ એ સાચું નથી. એમણે તે ભગવાન ડૂબી જાય છે ત્યારે કોઈ અનોખી વ્યકિત નવા આદર્શો લઈને બુદ્ધને “યોગીનામ ચક્રવતિ’ કહી બિરદાવ્યા છે. એમના ઉદાત્ત આવે છે અને પિતાના અનેખા ચમકારી વ્યકિતત્વથી, પિતાની સિદ્ધાંતોનું નેતિકને બૌદ્ધિક સૌદર્ય છતું કર્યું છે. બૌદ્ધ ધર્મને આધ્યાત્મિકતાથી, પિતાની ઉદાર પ્રવૃત્તિઓથી કે ઉચ્ચતમ ચારિત્ર વિનાશ કરવાને બદલે એમણે તો મેં દ્ધ ધમીઓને સનાતન ધર્મના બલથી વિસરાઈ ગયેલા આદર્શો પૂનઃ સ્થાપિત કરે છે. માનવ રાહ પ્રતિ પાછી વાળ્યા છે. ઇતિહાસમાં પ્રત્યેક પ્રગતિ યુગે આવા અવતાર થયા છે. યુગ હિન્દુ ધર્મના આ મહાન ક્રાન્તિકારનો જન્મ ઈસ્વીસન યુગાન્તરોથી આમ બનતું આવ્યું છે.
૭૮૮ની સાલમાં. ત્રાવણકોર કોચીનનો પ્રદેશ. એમાં અલવાએ નજીક
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org