________________
અંગેને ભેળવીને હાલનાં ઘણુંખરાં સુત્ત રચાયાં. તેમાં બુદ્ધને સાચો ઉપદેશ કયો અને બનાવટી કયો એ કહેવું મુશ્કેલ હોવા છતાં, અશેકના ભાવ્યા કે ભાબ શિલાલેખ પરથી પિટકના પ્રાચીન ભાગ કયા હશે તેનું અનુમાન કરવું શક્ય છે.
અશોકના ભાબૂ શિલાલેખમાં એવી સૂચના કરી છે કે ભિક્ષુઓએ, ભિક્ષુણીઓએ, ઉપાસકેએ અને ઉપાસિકાઓએ નીચેના સાત બુદ્દોપદેશ વારંવાર સાંભળીને મોઢે કરવા તે ઉપદેશ નીચે મુજબ છે -(૧) વિનયસમુકસે, (૨) અલિયવસાનિ, (૩) અનાગતભયાનિ, (૪) મુનિગાથા, " (૫) મનેયસૂતે, (૬) ઉપસિપસિને, (૭) લાઘુલેવાદે મુસાવાદ અધિગિગ્ય ભગવતા બહેન ભાસિતે.
આ સાતમાંનું નંબર ૭ મઝિમનિકોયમાંનું રાહુલે વાદ સુત્ત ( ૬૧) છે એવું ઓડેનબર્ગ અને સેનાર એ બે પાશ્ચાત્ય પંડિતોએ બતાવી આપ્યું છે. બાકીનાની માહિતી આપવાનો પ્રયત્ન પ્રો. રાઈઝ ડવિઝે કર્યો. પણ સુત્તનિપાતમાંના મુનિસુત્ત સિવાયનાં બીજાં જે સુત્તો એમણે બતાવ્યાં તે બધાં ખોટાં હતાં. નંબર ૨, ૩, ૫ અને ૬ એ ચાર સુત્તો કયાં હશે તેની ચર્ચા મેં ૧૯૧૨ના ફેબ્રુઆરીના હડિયન એન્ટિવેરી” ના અંકમાં કરી છે. તેમાં દર્શાવેલાં સુત્તે હવે બધે સ્વીકાર્ય બન્યાં છે. ફક્ત પહેલા સુત્તને તે વખતે મને પત્તો લાગ્યો ન હતો. “વિનયસમુકસે (વિનયસમુત્કર્ષ) નો વિનયગ્રંથની સાથે કંઈક સંબંધ હોવો જોઈએ એવું મને લાગ્યું, પણ તે જાતને ઉપદેશ ક્યાંય નહિ મળવાથી તે સૂત્ર કર્યું, એ હું કહી શક્યો નહીં.
પરંતુ વિનયશબ્દને અથે વિનયગ્રંથ એ કરવાનું કશું જ કારણ નથી. “મર્દ ને રિ પુરિસમ્ર વન પિ વિનિ પોરેન વિ વિનેગા' (અંગુત્તર ચતુઝનિપાત, સુત્ત નં. ૧૧૧ )
સ તથાગતો વિનંતિ' (મજિઝમ, સુત્ત નં. ૧૦૭) 'यचूना राहुल उत्तरं आसपानं खये विनेय्यं ति।' (મજિઝમ, સુત્ત નં. ૧૪૭) વગેરે જગ્યાએ વિ સાથેના ની ધાતુને
