Book Title: Bhagwad Gita Vivechanatmak Shabdakosh
Author(s): Prahlad C Divanji
Publisher: Munshiram Manoharlal Publishers Pvt Ltd

Previous | Next

Page 290
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Bhagavadgitā Word - Index Pt. II - A (a ) 365. जगत् - ( १ ) जगत्पते । 364. छेद्य / छिदू - अच्छेधः न छेद्यः (छेदनशीलः) । ज (२) जगन्निवास । - (१) जगतः पतिः जगत्पतिः । संबोधने विसर्ग लोपः । ( २ ) जगतः निवासः ( निवासस्थानम् ) जगन्निवासः । संबोधने विसर्गलोपः । Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 366. जघन्यगुणवृत्त - जघन्यगुणवृत्तस्थाः - जघन्यगुणवृत्ते जघन्यगुणनिर्मितं वृत्तं ( जघन्यः गुणः जघन्यगुणः तेन निर्मितं ) वृत्तम् जघन्यगुणवृत्तम्; तस्मिन् ये स्थिताः ( तमोगुणप्रेरितं येषां चारित्र्यं ते) । 367. जघन्यगुणवृत्ति - जघन्यगुणवृत्तिस्था: - जघन्यगुणवृत्ती [ जघन्यगुणस्य ( जघन्यः गुणः जघन्यगुणः तस्य) वृत्तिः जघन्यगुणवृत्तिः, तस्यां] ये स्थिताः ते ( तमोगुणवृत्तिः येषां स्वभावः ते, तमोगुणप्रकृतयः इति यावत् ) । 368. जङ्गम-स्थावरजङ्गमम् -- स्थावरं च जङ्गमं च। 369. जन- (१) जनसंसदि । (२) जनाधिपाः । (३) जनार्दन । ( ४ ) स्वजनम् । - (9) जनानां संसद् जनसंसद्, तस्याम् जनसंसदि । ( २ ) जनानां अधिपाः जनाधिपाः । ( ३ ) (विग्रहपद्धत्यै 'अर्दन' शब्दो दृष्टव्यः) । ( ४ ) स्वस्य (आत्मनः ) जनः स्वजनः, तम् स्वजनम् । 370. जनक - जनकादयः -- जनकः आदिः येषां ते । 371. जन्म - (१) पुनर्जन्म । (२) सदसद्यो निजन्मसु । -- ( १ ) पुनः जन्म पुनर्जन्म । ( २ ) सदसयोनिषु (सद: असदश्च योनयः सदसद्योनयः, तासु ) जन्मानि सदसद्योनिजन्मानि तेषु सदसद्योनिजन्मसु । 372. जन्मकर्मफल- जन्मकर्मफलप्रदाम् - जन्मकर्मफलं [ जन्म एवं कर्मफल ( कर्मणः फलं ) ] या प्रददाति सा जन्मकर्मफलप्रदा, ताम् अथवा या जन्मकर्मफलं ( जन्म येन भवति तादृशं कर्म यस्य फलं) या प्रददाति सा जन्मकर्मफलप्रदा, ताम् जन्मकर्मफलप्रदाम् । 373. जन्मबन्ध – जन्मबन्धविनिर्मुक्ताः । - जन्मबन्धात् (जन्म एवं बन्धः तस्मात् ) विनिर्मुक्ताः। 374. जन्ममृत्युजरा – जन्ममृत्युजरादुःखैः - जन्ममृत्युजराः (जन्म च मृत्युश्च जरा च ) एव दुःखानि जन्ममृत्युजरादुःखानि तैः । श्रीशङ्करानुमतविग्रहस्तु जन्म च मृत्युश्च जरा च दुःखानि च, जन्ममृत्युजरादुःखानि, तैः इति । 375. जन्ममृत्युजराव्याधिदुःखदोष - जन्ममृत्युजराव्याधिदुःखदोषानुदर्शनम् - - (विप्रहपद्धयै 'अनुदर्शन' शब्दों दृष्टव्यः) । 376. जप -- जपयज्ञः -- जपात्मकः यज्ञः 377. जय-जयाजय - -- जयः च अजयः (न जयः, पराजयः) च । 378. जरामरण - जरामरणमोक्षाय - जरामरणयोः (जरा च मरणं च तयोः) मोक्षः जरामरणमोक्षः, तस्मै । 379. जस्र - अजस्त्रम्--न जस्रं ( अन्तरं ) यस्मिन् तत् ( निरन्तरम् ) । 252 For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411