________________
( ૨૩ ).
પુરૂષ (Person) પુરૂષ ત્રણ છે. ઉત્તમ, મધ્યમ અને પ્રથમ.
કારિ, અજમા, ઉત્તમ પુરુ, મ, ય, મધ્યમ ૫૦, ગિ, છત્ર, પ્રથમ પુo,
વચન (Number) (૧) બંગલા ભાષામાં વચન બે છે (૧) એક વચન અને (૨) બહુવચન, નર એ કવચન. તાલા , બહુવચન.
ક્યારેક વિભક્તિ, કયારેક પ્રત્યય, ક્યારેક બહુત બેકવિશેષ્ય વા વિશેષણની સહાયથી બહુવચન પદ થાય છે.
(ક) વિભક્તિ યુક્તપદ બહુવચન, ટCat 8
(ખ) નિ, જૂના અને ક્રિશ' પ્રત્યય બહુત્વ બોધક છે, શબ્દમાં એ બધા પ્રત્યેનો થગ થયા બાદ વિભક્તિ લાવતાં જે પદ થાય તે બહુવચન જેમકે, નિતિ, ભિનિત, નિછનિz 1
(ગ) જે બધા સમાસાન્ત શબ્દના અન્તમાં મણ, વર્ગ સમુહ, શ્રેણી, માલા, કુલ, રાશિ આદિ બહુ બોધક વિશેષ્ય હોય, તે બધા શબ્દથી વિભક્તિ લાવતાં જે આખું પદ થાય તે બહુવચન, ઉદા. નિશાન, રૂમનિ, ભૂજમાં, માનવાન આદિ.
(૧) જે જે પદોનાં વિશેષણ બહુ બોધક હય, હે હે બહુવચન,ઉદા અનિર-માંજા, અન્ન માને, ૪િ૪ છાનો. કુકમનાર આદિ.
() માજ, નર, ૧/g, જs આદિ જાતિબંધક શબ્દ બહત્વ બોધક હોવા છતાં પણ તેને એક વચનમાં પણ પ્રેમ થઈ શકે છે, બહુ વચનમાં વાનારા મજા આદિ પ્રયોગો પણ થઈ શકે છે. | (ચ) બંગલા વ્યાકરણમાં દ્વિવચન છે જ નહિ. તેનું કાર્ય બહુ વચનના પ્રત્યયેથી વા દિdબેધક સંખ્યા જોડીને ચલાવવામાં આવે છે. જેમકે তাহারা দুই জনেই পীড়িত।
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com