Book Title: Alankar Chintamani ka Aalochanatmaka Adhyayan
Author(s): Archana Pandey
Publisher: Ilahabad University

View full book text
Previous | Next

Page 12
________________ इस प्रकार उक्त उद्धरण से स्पष्ट हो जाता है कि अमात्य प्रवर वाग्भट ने विक्रम संवत् 1213 0 1157 ई0 | मे जैन विहार का जीर्णोद्धार किया और एक ध्वजस्तम्भ की स्थापना की । इससे यह सिद्ध होता है कि 1157 ई० मे विद्यमान थे । वाग्भट उक्त उद्धरण से यह सुनिश्चित हो जाता है कि आचार्य अजित सेन आचार्य वाग्भट के पश्चात् बारहवीं शताब्दी मे रहे होंगे । इसके अतिरिक्त आचार्य विद्यानाथ के 'प्रतापरुद्रयशोभूषण' मे निरूपित उपमा तथा रूपक अलकार पर अजित सेन का सर्वाधिक प्रभाव परिलक्षित हो रहा है । आचार्य अजित सेन द्वारा निरूपित उपमा इस प्रकार है 'वर्णस्य साम्यमन्येन स्वत सिद्धेन धर्मत । भिन्नेन सूर्यभीष्टेन वाच्य यत्रोपमैकदा ।।' स्वतो भिन्नेन स्वत सिद्धेन विद्वत्समतेन अप्रकृतेन सह प्रकृतस्य यत्र धर्मत सादृश्य सोपमा 1 स्वत अप्रसिद्धस्याप्युत्प्रेक्षायामनुमानत्वघटनात्।। स्वतो भिन्नेनेत्यनेनानन्वयनिरास 1 वस्तुन एकस्यैवानन्वये उपमानोपमेयत्वघटनात् । सिद्धेनेत्यनेनोत्प्रेक्षानिरास सूर्यभीष्टेनेत्यनेन हीनोपमादिनिरास । 11 विद्यानाथ द्वारा निरूपित उपमा इस प्रकार है स्वत सिद्धेन भिन्नेनसमतेन च धर्मत । साम्यमन्येन वर्ण्यस्य वाच्य चेदेकदोपमा ।। अ०चि0 4 / 18 तथावृत्ति

Loading...

Page Navigation
1 ... 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 ... 276