Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Sthanakvasi

Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Sthanakvasi
Author(s): Punitabai Mahasati, Artibai Mahasati, Subodhikabai Mahasati
Publisher: Guru Pran Prakashan Mumbai

View full book textPrevious | Next

Page 554
________________

શ્રી જીવાજીવાભિગમ સૂત્ર
કે તે મેરુ પર્વતથી દક્ષિણપૂર્વમાં છે. તેની રાજધાની વિદ્યુતપ્રભા છે. તે પણ આ આવાસ પર્વતથી દક્ષિણ-પૂર્વમાં અસંખ્યાત દ્વીપ સમુદ્ર પસાર કર્યા પછી અન્ય લવણ સમુદ્રમાં છે. કૈલાસ નામના આવાસ પર્વતના વિષયમાં સંપૂર્ણ વર્ણન પૂર્વવત્ છે. વિશેષતા એ છે કે આ પર્વત મેરુપર્વતથી દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં છે અને તેની કૈલાસ નામની રાજધાની કૈલાસ પર્વતના દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં અસંખ્યાત દ્વીપ સમુદ્ર પસાર કર્યા પછી અન્ય લવણ સમુદ્રમાં છે. અરુપ્રભ નામનો આવાસ પર્વત મેરુપર્વતથી પશ્ચિમોત્તર દિશામાં છે. તેની અરુણપ્રભ નામની રાજધાની આવાસ પર્વતના પશ્ચિમોત્તર દિશામાં અસંખ્ય દ્વીપ સમુદ્ર પસાર કર્યા પછી બીજા લવણ સમુદ્રમાં છે. આ ચારે ય આવાસ પર્વત એક જ પ્રમાણના છે અને સંપૂર્ણ રત્નમય છે. વિવેચન :
to
પ્રસ્તુત સૂત્રોમાં વેલંધર અને અનુવેલંધર દેવોના આવાસ પર્વતો, તેનું સ્વરૂપ તેની રાજધાની વગેરેનું નિરૂપણ છે. વેલધર દેવો ઃ— લવણ સમુદ્રની ૧૬,૦૦૦ યોજન ઊંચી ગયેલી અને અર્ધો યોજન વૃદ્ધિ પામતી જલવેલાને એટલે જલશિખાને ચારે દિશામાં સતત ધારણ કરી રાખે અર્થાત્ તેને આગળ વધતી અટકાવે, તે દેવોને વેલંધર દેવો કહે છે, તે નવનિકાયના નાગકુમાર જાતિના દેવો છે. જળશિખાને ચારે વિદિશામાં સતત ધારણ કરનાર દેવોને અનુવેલંધર દેવો કહે છે. તે દેવોના આવાસ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના આંતરામાં છે. તેમ છતાં તેના આવાસ રૂપ પર્વતો લવણ સમુદ્રમાં પણ છે. વેલંધર, અનુવેલંધર પર્વતોના સ્થાન ઃ– • જંબૂતીપની જગતીથી ૪૨૦૦૦ યોજન દૂર લવા સમુદ્રમાં ચાર દિશામાં ચાર વેધર પર્વનો અને ચાર વિદિશામાં ચાર અનુવેલંધર પર્વતો છે.
(૧) પૂર્વમાં ગોસ્તૂપ વેલંધ૨ (૨) પૂર્વ-દક્ષિણમાં કદમ અનુવેલંધર (૩) દક્ષિણમાં શિવક વેલંધર (૪) દક્ષિણ-પશ્ચિમમાં કૈલાસ અનુવેલર (૫) પશ્ચિમમાં શંખ વેલધર (૬) પશ્ચિમ-ઉત્તરમાં અરૂણપ્રભ અનુવેલધર (૭) ઉત્તરમાં દસમ વેલધર અને (૮) ઉત્તરપૂર્વમાં કર્કોટક અવેલંધર પર્વત છે.
વેલધર, અનુવેલધર પર્વત પ્રમાણ :– આ આઠે ય પર્વતો ૧૭૨૧ યોજન ઊંચા, ૪૩૦ ૧ યોજન જમીનમાં ઊંડા(પાયો), મૂળમાં ૧૦૨૨, મધ્યમાં ૭૨૩
શંખ વેલંધર
અનુવેલંધર
કૈલાસ
લવણ સમુદ્ર
અરૂણપ્રભ
અનુવેલંધર
૪૨૦૦૦ ધો.
દકસીમ
વેલંધર
અડીપ O
શિવક વેલંધર
અનુવેલંધર કર્કોટક
Eg4/000/
કર્દમ
અનુવેલંધર
ગોસ્તુપ
વેલંધર


Page Navigation
1 ... 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860