Agam 10 Prashna Vyakraan Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 7

આગમસૂત્ર 10, અંગસૂત્ર 10, પ્રશ્નવ્યાકરણ છે, જે રીતે તે કરાય છે, તેને તમે સાંભળો. સૂત્ર-૫ જિનેશ્વર ભગવંત દ્વારા “પ્રાણવધ આ પ્રમાણે કહ્યો છે - પાપરૂપ, ચંડ, રુદ્ર, શુદ્ર, સાહસિક, અનાર્ય, નિર્જુણ, નૃશંસ, મહાભય, પ્રતિભય, અતિભય, બિહામણો, ત્રાસજનક, અન્યાય, ઉદ્વેગજનક, નિરપેક્ષ, નિર્ધર્મ, નિપિપાસ, નિષ્કરુણ, નરકાવાસગમન-નિધન, મોહમહાભય પ્રવર્તક, મરણ વૈમનસ્યરૂપ. આ પ્રથમ અધર્મ દ્વારનું સ્વરૂપ છે. સૂત્ર-૬ પ્રાણવધરૂપ હિંસાના ગુણવાચક આ ૩૦-નામો છે. જેમ કે - પ્રાણવધ, શરીરથી પ્રાણનું ઉમૂલન, અવિશ્વાસ, હિંસાવિહિંસા, અકૃત્ય, ઘાતકારી, મારણ, વધકારી, ઉપદ્રવકારી, અતિપાતકારી, આરંભસમારંભ, આયુકર્મનો ઉપદ્રવ-ભેદ-નિષ્ઠાપના-ગાલના-સંવર્તક-સંક્ષેપ, મૃત્યુ, અસંયમ, કટકમર્દન, સુપરમણ, પરભવ સંક્રામણકારક, દુર્ગતિપ્રપાત, પાપકોપ, પાપલોભ, છવિચ્છેદ, જીવિત અંત:કરણ, ભયંકર, ઋણકર, વજ, પરિતાપન આસવ, વિનાશ, નિર્યાપના, લંપના, ગુણવિરાધના. ઇત્યાદિ કલેશયુક્ત પ્રાણવધના કટુ ફળના નિર્દેશક આ 30 નામો છે. સૂત્ર-૭ કેટલાક પાપી, અસંયત, અવિરત, તપશ્ચર્યા અનુષ્ઠાન રહિત, અનુપશાંત પરિણામવાળા, મન-વચનકાયાના દુષ્ટ પરિણામવાળા, ઘણા પ્રકારે બીજાને દુઃખ પહોંચાડવામાં આસક્ત, આ ત્ર-સ્થાવર જીવો પ્રતિ દ્વેષ રાખનારા, અનેક પ્રકારે ભયંકર પ્રાણવધ-હિંસા કરે છે. તે ક્યા જીવોની હિંસા કરે છે ? પાઠીન, તિમિ, તિમિંગલાદિ અનેક પ્રકારની માછલી, વિવિધ જાતિના દેડકા, બે પ્રકારના કાચબા, બે પ્રકારે મગર, ગાહ, દિલિવેઝ, મંડુક, સીમાકાર, પુલક, સુસુમારાદિ ઘણા પ્રકારના જલચર જીવોનો ઘાત કરે છે. | કુરંગ-હરણ, રુરુ, સરભ, ચમર-નીલગાય, સંબર-સાબર, ઉરભ્ર-ઘેંટા, શશક-સસલા, પય, ગોણ-બળદ, રોહીત, ઘોડા, હાથી, ગધેડા, ઊંટ, ગેંડા, વાંદરા, રોઝ, વરુ, શિયાળ, ગીધડ, શૂકર, બિલાડી, કોલ, શૂનક, શ્રીકંદલક, આવર્ત, કોકંતક, ગોકર્ણ, મૃગ, ભેંસ, વાઘ, બકરા, દ્વીપિક, શ્વાન, તરક્ષ, જરખ, રીંછ, સિંહ, કેસરીસિંહ, ચિત્તલ-ચિત્તા, ઇત્યાદિ ચતુષ્પદનો ઘાત-હિંસા કરે છે. અજગર, ગોણસ-ફેણ વગરના સર્પ, વરાહિ-દષ્ટિવિષ સર્પ, મુકુલિક, કાકોદર, દડૂકર, આસાલિક, મહોરગાદિ આવા બીજા પણ સર્પોનો ઘાત કરે છે. ક્ષીરલ, સરંબ, સેહી-શેળો, શેલ્લક, ગોહ-ચંદન ઘો, ઘોયારો, ઉદર, નકુલ, કાંચીડો, જાહક, ગીલોળી, છછુંદર, ગિલહરી, વાતોત્પતિકા, છિપકલી આદિ આવા અનેકનો ઘાત કરે. કાદંબક, હંસ, બગલો, બલાક, સારસ, આડાસંતીય, કુલલ, વંજુલ, પરિપ્લવ, પોપટ, તીતર, દીપિકા, શ્વેત હંસ, ધાર્તરાષ્ટ્ર, ભાસક, કુટીક્રોશ, ક્રૌંચ, દકતુંડક, ઢેલિયાણક, સુઘરી, કપિલ, પિંગલાક્ષ, કારંડક, ચક્રવાક, ઉક્કોસ, ગરુડ, પિંગુલ, શુક, મયુર, મેના, નંદીમુખ, નંદીમાનક, કોદંગ, મૂંગારક, કુણાલક, ચાતક, તિત્તિર, વર્તક, લાવક, કપિંજલ, કબૂતર, પારાપત, પરેવા, ચકલી, ઢિંક, કુકડા, વેસર, મયૂર, ચકોર, હૃદપુંડરીક, કરક, ચીલ, બાજ, કાગડો, વિહંગ, શ્વેતા ચારસ વલ્ગલી, ચમગાદડ, વિતતપક્ષી, સમુદ્ગપક્ષી ઇત્યાદિને મારે છે. જળ-સ્થળ-આકાશચારી પંચેન્દ્રિય પ્રાણી, બે-ત્રણ-ચાર ઇન્દ્રિયવાળા વિવિધ જીવ જેમને જીવિતપ્રિય છે, મરણ દુઃખપ્રતિકૂળ છે તો પણ સંક્લિષ્ટ કર્મવાળો પાપી, તે બિચારા પ્રાણીને હણે છે. અનેક કારણોથી હિંસા કરાય છે, તે કારણો ક્યા છે ? તે જણાવે છે ચામડું, ચરબી, માંસ, મેદ, લોહી, યકૃત, ફેફસાં, મગજ, હૃદય, આંતરડા, પિત્તાશય, ફોફસ, દાંત, હાડકાં, મજ્જા, નખ, નેત્ર, કાન, સ્નાયુ, નાક, ધમની, શીંગડા, દાઢ, પીછા, વિષ, વિષાણ અને વાળ માટે હિંસા કરે છે. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(પ્રશ્નવ્યાકરણ)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 7