Book Title: Agam 10 Prashna Vyakraan Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 10, અંગસૂત્ર 10, પ્રશ્નવ્યાકરણ ભરાઈ જનારો, ગંભીર વિપુલ આવર્તમાં જળજંતુ ચપળતાથી ભમતો, વ્યાકુળ થતો, ઉછળતો છે, વેગવાન અત્યંત પ્રચંડ સુબ્ધ જળમાંથી ઉઠતી લહેરોથી વ્યાપ્ત છે. મહામગર-મચ્છ-કાચબા-ઓહમ્-ગ્રાહ-તિમિ-સ્સુમાર-શ્વાપદ જીવોના પરસ્પર ટકરાવાથી તે સમુદ્ર ઘોર-પ્રચૂર છે. જેને જોતા કાયરજનોનું હૃદય કાંપે છે જે અતિ ભયાનક, ભયંકર, પ્રતિક્ષણ ભયોત્પાદક, ઉત્તાસનક, પાર ન દેખાતો, આકાશવત્ નિરાલંબન, ઉત્પતથી ઉત્પન્ન પવનથી પ્રેરિત, ઉપરાઉપરી ઉછળથી લહેરોના વેગથી ચક્ષપથને આચ્છાદિત કરી દે છે. સમુદ્રમાં ક્યાંક-ક્યાંક ગંભીર મેઘગર્જના સમાન ગુંજતી, ઘોર ધ્વનિસદશ તથા પ્રતિધ્વનિ સમાન ગંભીર, ધધ ધ્વનિ સંભળાય છે. જે પ્રતિપથમાં રૂકાવટ કરનાર યક્ષ, રાક્ષસ, કુષ્માંડ, પિશાચ વ્યંતરો દ્વારા ઉત્પન્ન હજારો ઉત્પાદતોથી પરિપૂર્ણ છે. બલિ-હોમ-ધૂપ દઈને કરાતી દેવપૂજા અને લોહી દઈને કરાતી અર્ચનામાં પ્રયત્નશીલ, સામુદ્રિક વ્યાપારમાં નિરત નૌવણિકો દ્વારા સેવિત, જે કલિકાલના અંત સમાન છે, તે દુરંત છે. તે મહાનદીનો અધિપતિ હોવાથી અતિ ભયાનક છે. જેના સેવનમાં ઘણી મુશ્કેલી છે. જેનો પાર પામવો, આશ્રય લેવો કઠિન છે અને ખારા પાણીથી પરિપૂર્ણ હોય છે. આવા સમુદ્રમાં પારકા દ્રવ્યના અપહારક, ઊંચો કરેલ કાળા અને શ્વેત ધ્વજવાળા, વેગથી ચાલતા, સક્રિત વહાણો દ્વારા આક્રમણ કરીને, સમુદ્ર મધ્યે જઈને, સામુદ્રિક વ્યાપારના વહાણને નષ્ટ કરી દે છે. જે મનુષ્યો અનુકંપા શૂન્ય છે, પરલોકની પરવા કરતા નથી, ધનથી સમૃદ્ધ એવા ગામ-આકર-નગર-ખેડકબૂટ-મડંબ-દ્રોણ મુખ-પાટણ-દ્રોણમુખ-આશ્રમ-નિગમ-જનપદને નષ્ટ કરી દે છે. તે સ્થિરહૃદયી, લજ્જારહિત લોકો માનવોને બંદી બનાવીને કે ગાયોને ગ્રહણ કરે છે. તે દારુણમતિક, કૃપાહીન, પોતાના આત્મીયજનોને હણે છે, ગૃહસંધિ છેદે છે, નિક્ષિપ્તને હરે છે. પારકા દ્રવ્યથી અવિરત એવા તે નિધૃણમતિ, લોકોના ઘરમાં રાખેલ ધન-ધાન્યઅન્ય સમૂહોને હરી લે છે. આ રીતે કેટલાક અદત્તાદાનને ગવષેનારા કાળ-અકાળમાં સંચરતા, સ્મશાનમાં ફરતા ચિતામાં જલતી લોહી આદિ યુક્ત, અડધી બળેલી લાશો પડી છે. લથપથ મૃતકોને ખાઈ, લોહી પીને ફરતી ડાકીનીને કારણે અત્યંત ભયાવહ દેખાય છે. ત્યાં ગીધડો ખીં–ખી ધ્વનિ કરે છે. ઉલ્લુઓના ઘોર શબ્દો થાય છે. ભયોત્પાદક અને વિદ્રુપ પિશાચો દ્વારા અટ્ટહાસ્ય કરવાથી અતિશય બિહામણું અને અરમણીય થઈ રહ્યું છે, તે તીવ્ર દુર્ગધ વ્યાપ્ત અને જુગુપ્સિત હોવાથી ભીષણ લાગે છે. આવા સ્મશાન સ્થાન સિવાય શૂન્યગૃહ, લયન, અંતરાપણ, ગિરિકંદરા, વિષમ સ્થાન, શ્વાપદ સ્થાનોમાં કલેશ. પામે છે. શીત-આતપથી શોષિત શરીર, બળેલ ત્વચા, નરક-તિર્યંચભવરૂપ ગહનવનમાં થનારા નિરંતર દુઃખોની. અધિકતા દ્વારા ભોગવવા યોગ્ય પાપકર્મનો સંચય કરે છે. તેમને ભક્ષ્ય અન્ન-પાન દુર્લભ થાય છે. તેઓ ભૂખતરસથી ઝૂઝતા, કલાત થઈ માંસ, મડદા, કંદમૂળ આદિ જે કંઈ મળે તે ખાઈ લે છે. તેઓ નિરંતર ઉદ્વિગ્ન, ઉત્કંઠિત, અશરણ, અટવી વાસ પામે છે, જ્યાં સેંકડો સર્પો આદિનો ભય રહે છે. તે અયશકર, તસ્કર, ભયંકર લોકો ગુપ્ત વિચારણા કે મંત્રણા કરતા રહે છે - આજ કોના દ્રવ્યનું અપહરણ કરીએ? તે ઘણા મનુષ્યોના કાર્યમાં વિદષ્ણકારી હોય છે, તેઓ મત્ત, પ્રમત્ત, પ્રસુપ્ત, વિશ્વના છિદ્રઘાતી છે. વ્યસન અને અભ્યદયમાં હરણબુદ્ધિવાળા, વૃકની જેમ લોહીપિપાસુ થઈ ભટકે છે. તેઓ રાજાની અને રાજ્ય શાસનની. મર્યાદાનું અતિક્રમણ કર્તા, સજ્જન જન દ્વારા નિંદિત, પાપકર્મ કરનારા, અશુભ પરિણત, દુઃખભાગી, સદા મલિન, દુઃખમય, અશાંતિયુક્ત ચિત્તવાળા, પરકીય દ્રવ્ય હરનારા, આ ભવમાં જ સેંકડો કષ્ટોથી ઘેરાઈને કલશે કલેશ પામે છે. સૂત્ર-૧૬ આ પ્રમાણે કોઈ પરદ્રવ્યને શોધતા કેટલાક ચોર પકડાઈ જાય છે, તેને મારપીટ થાય છે, બંધનોથી બંધાય છે, કેદ કરાય છે, વેગથી જલદી ઘૂમાવાય છે. નગરમાં આરક્ષકોને સોંપી દેવાય છે. પછી ચોરને પકડનાર, ચાર ભટ, મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(પ્રશ્નવ્યાકરણ)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 19
