Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Churni

Author(s): Sthaviracharya, Rupendrakumar Pagariya
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 54

भगवतीचूर्णिः
४३ अप्पबह- सव्व थोवा चरित्ता । तातो साधुसु तेसिमेकसमयउक्कस्स पुव्वकोडिसहस्सं पुहत्तं । ततो देसविरता असंखेजा । तिरिय-मणुएसु अविरतसम्मदिट्ठिसु चेव संखेजगुणा । तहा सिद्धाऽणंतगुणाणि णोकसाया तासु अकसाया अहक्खातोवरिवट्टमाणा समुट्ठिया तेयाणंता, ततो जोगा तातो विसेसकसायेसु । अहक्खातसेलेसिवजा सजोगिणो खित्ता तेसु चेव सवीरिया सेलेसिकरणाखित्ता विसेसाधिया । दवियदंसणउवओगा सव्वट्ठाणाणुगा ते वीरियरासी गहिता । एत्थ चेव दव्वदंसणोवओगा । ता सिद्धा खित्ता अणंतगुणरासीए अणंतो भागो विसेसो जातो ॥छ।
आया भंते ! णाणे, आता सामण्णे अट्टसु । अहवा णाणमण्णाणेसु तत्थ वि से सामण्णं नियमिजति ।
णाणं नियमा आता । आया सेसभेदेसु वि अत्थि तेण आता णाणे वा अण्णाणे वा खदिरवणस्पतिवत् । एवं चउव्वीसा दंडएण तु चारेतव्वं । जत्थ जति आतसामण्णभेदपज्जवा संति, तेसु सामण्णमणोण्णभेदग्गहणेण वभिचरति । णणु भेदा सामण्णं जण्णेक्कोहे दो जीवट्ठाणे तत्थ सामण्ण-विसेस नियमो कजो। चउवीसा दंडए । एवं दंसणेण सहतो मग्गितव्यो । सामण्णदंसणे परोप्परणियमो भेददंसणे अप्पा भतितव्वो सुत्ते य कंठ । दंसणसामण्णं ।
यो यस्य पदार्थस्य स्वभावस्तस्यात्मा जीवस्य वा अजीवस्य वा । सर्वपदार्थाश्चास्तित्वे सति स्वपर्यायेण आत्मानं प्रतिलभंते । तथैव यदि परेभ्यो व्यावर्तन्ते यदेव स्वभवनं सैव परव्यावृत्तिः या पि परेभ्यो व्यावृत्तिस्तदेव स्वभवनीय पर्यायावेतौ अन्वयव्यतिरेकाभ्यामर्थस्थितिः नरसिंहस्थानीया शाबलोयमर्थः । यत्र भावास्तत्राभावः घटवत्, यत्र भावो नास्ति तत्र भावो नास्ति खपुष्पवत्, परसिद्धं खपुष्पं, न स्वत: शब्दार्थज्ञानव्यतीतत्वात् । पारिशेष्याद् भवनाभवनविधिर्वस्तुन्येवं यो वार्थः वचनगतो विकल्पः सत्ताभावे न्याय-तर्कशब्दप्रवणतया साध्यः ॥छ।।
आया णं भंते ! रयणप्पभा पुढवी । अण्णा पुच्छा । तस्यां यावन्तो वस्तैिरसौ व्यपदेष्टव्यः । तत्रात्मीयद्रव्यपर्यायैः पुद्गल-वर्ण-गन्ध-रस-स्पर्श-संस्थानानन्तप्रभेदैरादिश्यमानासती रत्नप्रभा सैव तन्मता तस्यामेवावधार्यते । यदि नावधार्यते शर्कराप्रभायामपि स्यात्तवेष्यते तेण परस्सादिढे णो आता । अहवा सक्करप्पभपजवेहि मग्गिजमाणा सा णत्थि । जति होज सक्करप्रभा चेव सा तस्सरूववत् उभयादेशो जं च रयणप्पभारूवं । जं च सक्करा । एतं पुट्ठी । एकसमयाऽभिन्नकालावबोधायि वा विबोधकवशप्रणीति