________________
૨૧
ગુરુ-શિષ્યના ખટ-મીઠા સંબંધો...
માણસ થયા એટલે સંજ્ઞામાંથી સમજમાં આવ્યા. અને સમજ આવતા જ સંબન્ધનું વર્તુળ સર્જાવા લાગે છે. વ્યક્તિ કે વસ્તુ વાપરવી તે સંજ્ઞા છે. પણ તેને સાચવવી તે સંબન્ધ છે. સંબન્ધોના વર્તુળમાંથી જ્યારે સંબન્ધની સીડી બને છે ત્યારે વિકાસ કે પતનનું નિમિત્ત તે સંબધ બની જાય છે. ગુરુ-શિષ્યના સંબન્ધો સીડી જેવા છે. સંભાવના બેય હોવા છતાં વિશેષ સંભાવના વિકાસની જ છે. પરમ ગુરુદેવ પ્રેમસૂરીશ્વરજી મ.સા. સાથે ચન્દ્રશેખર મહારાજનો ઋણાનુંબન્ધનો સંબન્ધ હતો તેમ કહેવામાં કેટલાક મજબૂત પુરાવાઓ સાંપડે છે. ઈન્દ્રવદન તરીકેના જીવનમાં તેના માનસગુરુ અન્ય હતા, છતાં મહારાજજી જ ઈન્દ્રવદનના ગુરુપદે આરૂઢ થયા. વળી મહારાજજી પોતાના શિષ્ય તરીકે જલ્દી જલ્દી કોઈ મુમુક્ષુને દીક્ષીત કરતા ન હતા. વાત્સલ્ય સાગર અને ઉદારતાની ટોચે બિરાજેલ મહારાજજી પોતાની પાસે દીક્ષીત થવા આવનાર પાત્ર આત્માઓને મહારાજજી કહેતા “જા ભાનુવિજયનો શિષ્ય થા". આવા સંયોગો વચ્ચે મહારાજજી ઈન્દ્રવદનના સંસારી બાપાજી સુશ્રાવક જીવાભાઈની વિનંતીને માન આપી ઈન્દ્રવદનને સ્વશિષ્ય તરીકે સ્વીકારવા સંમત થયા. આ જ ઋણાનુંબન્ધ છે. છતાં આ સંબન્ધમાં ય ખટાશ આવી હતી તે ઘટના નોંધવાનું મન થાય છે. જો કે ખટાશ પણ મીઠાશની પ્રતિતી જેવી હતી. ઉસ્માનપુરાની પ્રતિતી જેવી હતી. મહારાજજી અમદાવાદમાં વિવિધ વિસ્તારોમાં વિચરતા હતા. તેમાં મહારાજજી ૬૦ સાધુ સાથે શહેરની ઉજમફઈની ધર્મશાળાના ઉપાશ્રયમાં પધારે છે. ૬૦ સાધુના પરિવારને સાચવવા વ્યવસ્થા તંત્ર ગોઠવાયેલું હતું. સાધુઓની ગોચરી-પાણી-બેસવા આદી તમામ બાબતોની વ્યવસ્થા સમુદાયના સ્થવિરો ગોઠવતા હોય છે. મહારાજજીના સમુદાયની વ્યવસ્થા તંત્રના અનુશાસક પૂ. ધર્મઘોષ મહારાજ (જેઓ વર્તમાન ગચ્છાધિપતિશ્રીના પિતા મહારાજ) હતા.
