________________
(2) સમાસવાક્યોનો વિગ્રહ અને ગુજરાતી :1. નિત્તા: પ્રયત્નો: યસ્થ : = નિત્તપ્રયત્ન: સમ: અર્થ: નિષ્ફળ થયા છે પ્રયત્નો જેના એવો તે સંગમ. 2. મૂત: મ યેષાં તે = મૂતાડમિmi: મન્તઃ | અર્થ : થયેલો છે અભિષેક જેઓનો એવા તે પરમાત્માઓ. 3. નષ્ટમ્ અશુમં યસ્થ : = નષ્ટ ગુમ: તેવ: | અર્થ : નષ્ટ થયેલ છે અશુભ જેનું એવો તે દેવ. 4. ત્યતા નષ્ણા યેન સ: = ત્યતત્વેન્ગ: વાત: | અર્થ : છોડાયેલી છે લજ્જા જેના વડે એવો તે બાળક. 5. પ્રાત: સ્વ: યેન સ: = પ્રાપ્ત: ધન્ય: અર્થ : મેળવાયેલો છે સ્વર્ગ જેના વડે એવો તે ધન્ય. 6. સમૃદ્ધ: નના: યસ્યાં સા = સમૃદ્ધનના મથતા | અર્થ : સમૃદ્ધ છે માણસો જેમાં એવી તે મિથિલા નગરી. 7. નિરિવતાનિ શાસ્ત્રાબિયેન : = સિવિતશાસ્ત્રો હેમન્દાવાર્થ: I અર્થઃ લખાયેલા છે. શાસ્ત્રો જેના વડે એવા તે હેમચંદ્રાચાર્ય. 8. શાન્તા: ૦ષીયા: યસ્ય સ: = શાન્તષયો મનસુમત્તિમુનિ: | અર્થ: શાન્ત થયેલા છે કષાયો જેના એવા તે ગજસુકુમાલમુનિ. 9. નિતિ મનં રેગ્ય: તે = નિતમતા: ઈન્તઃ | અર્થ : નીકળી ગયો છે મેલ જેમાંથી એવા તે તીર્થંકર પરમાત્માઓ. 10. નિષ્ઠા: અરય: યશ્મિન : = નારિ: કેશ: | અર્થ : નાશ પામેલા છે દુશમનો જેમાં એવો તે દેશ. 11. ઢુણ: સમુદ્ર: યેન સ: = દૃષ્ટસમુદ્રો ના | અર્થ : જોવાયેલ છે. સમુદ્ર જેના વડે એવા તે માણસ. 12. દ્રત્ત દ્રા યેન :
ત્તવાન શ્રીમાન્ ! અર્થ : અપાયેલું છે દાન જેના વડે એવા તે શ્રીમંત માણસ. 13. વાવિત મોગન થયા સો = સ્વહિતમોનના માર્યા ! અર્થ : ખવાયેલ છે ભોજન જેના વડે એવી તે પત્ની. 14. ત્યત: સંસા: વેન : = ત્યક્તસંસાર: ઋષભદેવ: | અર્થઃ છોડાયેલો છે સંસાર જેના વડે એવા તે ઋષભદેવ પરમાત્મા. આ સરલ સંસ્કૃતમ્ - ૫ - ૯૬ ૦
ઉપાઠ-૧/૩૧