Santukumar Chariya

Author(s): H C Bhayani, Madhusudan Modi
Publisher: L D Indology Ahmedabad

Page 155

सनत्कुमारचरित
हवे नागदत्त 'आ राजानुं कृत्य छे' एम सांभळीने राजानी पासे मागणी करवा छतां पोतानी पत्नी पाछी न मेळवी शक्यो. तेना विरहमां तेने मित्रो ने स्वजनोथी भरेल पोतानुं घर भूते उजाड्युं होय तेवू लागतुं. सज्जनो तेनो शोक करता, तो दुर्जनो तेनी निंदा करता. आखी नगरीमा रझळतो ते केवी केवी जातनी चेष्टा नहोतो करतो ? (६७२). नोकरचाकर नासी गया. मित्रो ने स्वजनो तेने तनी गया. तेनुं मान नष्ट थई गयुं. दुर्जननां मन प्रसन्न थयां. सज्जनो दुःखी थया. छोकरांओ तेनी पाछळ टोळे वळवा लाग्यां. खावं, पीवं ने शरीरशणगार तेणे तजी दोघां. 'विष्णुश्री तुं मने छोडीने क्यां गई ?' एम बोलता तेने क्यांक भमतो राजाए अने विष्णुश्रीए जोयो. (६७३). पण गाढ स्नेह होवाथी राजाए विष्णुश्रीने मुक्त न करी. हवे दुष्ट विधिना निर्माणथी राजानी बीजी बधी राणीओए अमर्शने लईने सज्जनोथी निंदित एवो औषधप्रयोग कर्यो, जेथी भोगोपभोगथी वंचित बनीने विष्णुश्री तरत ज मरण पामी अने एम तेना इहलोक अने परलोक बंने विफळ थयां. (६७४). ___एटले तेना विरहे त्रणेय भुवनने तद्दन शून्य मानतो राजा ते ज क्षणे मूर्छा पाम्यो, तेनी आंखो मिचाई गई अने मृत अवस्थामा रहेली विष्णुश्रीनी उपर ते पड्यो. मंत्रीओ हाहारव करवा लाग्या. नगरना महाजन विलाप करवा लाग्या, अने अत्यंत शोकग्रस्त बनीने राजानी चिकित्सा कराववा लाग्या. (६७५). कांईक चेतना प्राप्त थतां राजा अतिशय दुःखने लीधे अत्यंत चित्तविकळ बनी गयो. ते घडीकमां ऊभो थतो, घडीकमां सूई जतो, घडीकमां हसतो तो घडीकमां दःखद रुदन करतो. पोतानी प्रियतमा भोजन लेती न होवाथी ते पण जरीके भोजन लेतो न हतो. तेनी पासेथी ते सहेज पण खसतो न हतो (६७६), तेम बीजा कोईने तेने अडकवा पण देतो न हतो. एटले प्रधानोए मंत्रणा करीने, गमे तेम करी राजानी नजर चूकवीने विष्णुश्रीने ऊंचकावी लईने जंगलमां नाखी दीधी. एटले पोतानी प्रियाने न जोता विक्रमयश राजाए भोजन अने जळ त्यजी दोघां अने आंसुथी डहोळायेली आंखे ते विलाप करवा लाग्यो. (६७७).
एटले पोतानी प्रियाने नहीं जोवाथी राजा रखे मरण पामे एवा भयथी सौ प्रधानोए मंत्रणा करी अने स्वामीनुं हृदय गमे तेम करीने स्वस्थ करवू जोईए एम विचारीने तेमणे तेनी समक्ष कह्यु, 'देव तमारी प्रियतमानां दर्शन करीने, कृपा करीने प्रसन्न चित्ते भोजन करो.' (६७८). एटले, 'क्यां छे ? क्यां छे ए चंद्र