________________
૧૫૩.
માંથી. નિમિત્ત બન્યા સંયોગ. સંયોગે સજ્ય કૃત્રિમ તંગીએ. કાયદાની કારમી ચુંગાલે. ખેર આત્મા આપણે સ્વાધીન છે. સાધનને સદુપયેગ, દુરૂપયોગ આપણે આધીન છે.
એરપ્લેન કે હેલીકેપ્ટર. કાર કે ટેઈન. સ્વતંત્ર કે સમુહમાં કરવું છે આત્મ સાધન. પાદવિહાર-પગે ચાલતા જવાની સુંદર પ્રવૃત્તિ. એ સિવાયની પાંચ પ-રીતે પલાયને? ઉલટી વધારે સુગમતાથી પળાય. પણ પાળવી હોય તે ને? “તે એટલે સવા કળશીને કેયડો !
મૂળમાં જ વધે છે. “તીર્થયાત્રા” ને ભવ્ય આશય ભૂલાતે જવાય છે. ઓઘ પ્રેમ–ગતાનગતિક કુળગત શ્રદ્ધા ઉભા છે તે અનુમોદનીય છે. પણ અજ્ઞાનની આંધિ વધતી જ જાય; અને “રેડ સિગ્નલ” ન ધરાય તે? કરે છે તેટલું કરવા દે ને. નાહક એટલું કરતાય બંધ થઈ જશે. આ તે કાંઈ સમજવાની વાત છે? કરનાર તે એની રીતે કરે છે અને કરવાના પણ છે. પણ પાસે આવનારને, પરિચયમાં આવનારને સુયોગ્ય આત્મા સાચી વાત, સાચું ધ્યેય, સાચો માર્ગ ન સમજાવે ? બધા સમજી જવાના નથી એ તે બે દુ ચાર જેવી વાત છે પણ સમજે તેવા પણ છે ને? સમજીને યથાશકિત અમલમાં મૂકે તેવા પણ છે ને ? છતી શક્તિએ અમલમાં ન મૂકવાના દુઃખને હૈયે ધારણ કરનારા પણ છે જ. સમજણ એ તે આત્માનું મૂળ ઘર છે. તે આત્માને પિતાનું ઘર તે બતાવવું ને?
રીઝર્વ ડબ્બામાં કે સ્પેશ્યલ ટેનમાં તીર્થ કરનાર ભાગ્યશાળી આત્માઓ આટલું તે કરી શકે ને? રોજ એકાસણું બેસણું નહિ તે તિથિએ? તે નહિ તે યાત્રા