________________
૧૭૩
એવા દેશના પ્રાણ સમા યુગવીરે પણુ જેના ચરણકમળમાં શીર ઝુકાવતા-હસ્તઢય જાડી નતમસ્તકે આજ્ઞા ઉઠાવવામાં ગૌરવ અને મહા કલ્યાણ માનતા તેવા મહાત્યાગી-પાંચ-પાંચ ભીષ્મ પ્રતિજ્ઞાધારી કંચનકામિનીના સથા ત્યાગી-મહાત્માએ ત્યાગની સુરભિ આજે પણ ભારતમાં ફેલાવી રહ્યા છે.
જ્ઞાની, યાની, તપસ્વી પૂર્ણ વૈરાગી, સમાજના હિતકાંક્ષી એ દિવ્યાત્માએ તરફ સમાજને મેટા ભાગ ઉપે ક્ષિત છે. એ દુઃખનુ આશ્ચર્યજનક મૂળ છે. તે આજના યુગની વિભૂતિઓથી મહાન પ્રજાને દૂર રાખવાના વ્યવસ્થિત પ્રયાસો થઇ રહ્યા છે. ખરેખર સીવીલીઝેશન'નું મેાટામાં મેટું આ ભયંકર દૂષણ છે.
આમ કેમ બન્યું? કયારથી ચેાજિત મંડાણુ થયા ? એ બધા ઈતિહાસમાં ઉતરવા કરતાં એનું મૂળ જાણી તેના ઉપાયને આગળ કરવા એ જ વધુ શ્રેયસ્કર છે. ‘ભાવના’ નામનુ એક તત્ત્વ વિશ્વમાં સદાને માટે સવમાં સ્થાયી રહે છે, સુકુળમાં જન્મેલ વ્હેનને ભાઇ પર ભાવ હાય છે. બાળક પર માતાને ભાવ હોય છે. પિતાને પુત્ર પર ભાવ હોય છે. સ્વાર્થથી ભરેલ કે સ્વાથી પર પણ પરસ્પરના ભાવ તા હાય જ છે.
તેવી જ રીતે ગુણ અવગુણુ અને ગુણી અવગુણી પર પણ યથાભાગ્ય ભાવ હૈાય છે. ભારતવર્ષની ભય પ્રજામાં ગળથુથીમાં ગુણુ અને ગુણી પર ‘ભાવ’ના પાન થતા. સ્હેજે સ્હેજે સમજણ થતા સુર્યાગ્યને સંગ થતો. સંગમાં સુરગ જન્મે. સુરંગ અવગુણુની સુરગને સળગાવી મૂકે. કુરંગ લાગે નહિ. શાંત વાતાવરણમાં ગગાના નિર્મળ જળના ખળખળ વહેતા પ્રવાહના કુદરતી