________________
૧૬
આત્માનુ સ્વાસ્થ્ય પેદા કરી આપે.સાચી શાંતિ અને સમા ધિમાં હુલરાવે,
ખાદ્યના દરવાજામાંથી આંતર કિલ્લામાં માનવી પ્રવેશ પામે બાહ્ય તપને તપનારા આત્માએનું લક્ષ્ય આંતર તપગુણને ખીલવવાનું હાય એ સ્વાભાવિક છે. પેઢી કે દુકાનનું મુહૂર્ત કરનાર આજના જમાનામાં ‘એપની ગ’સેરીમની કરનારનું ધ્યેય સારી પેદાશ-નફામાં હાય. વેપાર માટ અને નફા અલ્પ અગર ખાટ એટલે ભારે બેવકુફી,
આંતર તપગુણ વિના આત્માના ગુણ પ્રગટે નહિ. તે પ્રગટ થયા વિના સુખની સચ્ચાઇ અનુભવાય નહિ. અને તે વિના હુ'સલેા આત્માનંદની મસ્તી માણી શકે નહિ. અભ્યંતર તપના પણ છ વિભાગ. પહેલું પ્રાયશ્ચિત, સ્વયં અકૃત્યને ભૂલના પસ્તાવેા. ગુરૂ કન્તુ કથન અને તપ સ્વાધ્યાયથી નિરાકરણ, ફરીથી તેમ ન બની જાય તેની તકેદારી. માટે ભાગે તેને જ્ઞાનમાત્રાથી શુદ્ધ બનાવી ટ્રુ છે પશ્ચાતાપનુ પુનીત અણું સ્વગથી ઉતર્યુ. એ’ (કલાપી) આમાં એક સાવચેતી. ગુરૂ પાસે કહેતી વખતે હૈયુ સ્વચ્છ, નિર્મળ હાવુ જોઈએ, માયા-કપટના કે સારા દેખાવાના કે ગુરૂને માત્ર રાજી રાખવાને આશય ન હવે જોઈ એ. આત્માને પાપથી હળવા બનાવી ઉચ્ચકક્ષાના ગુણાને પ્રગટ કરવાને પવિત્ર આશય એજ સાથે પાવક છે.
પ્રાયશ્ચિતના ગુણ પ્રગટે વિનયીમાં, બીજો ગુણ છે ‘વિનય.’ દગાબાજ તમે ગુણુા. એ વાતની છાંટ પણ અહિં નથી હાતી. વડીલેાના આદર–સત્કાર-સન્માન સેવા અને તે નિઃસ્વાર્થીપણે એજ એને આદ.