________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૦૮
4
આત્મા
ષ દ્રવ્યાત્મક જગત્ અનાદિ કાલથી છે અને અનતકાલપર્યંત રહેશે. ઉત્પાદ વ્યય અને ધ્રુવ સ્વરૂપ આત્માદિષદ્ભવ્ય છે. ઉત્પાદ વ્યય અને ધાન્ય સ્વરૂપ જગત્ છે. કર્મ સહિત સ્થૂલ દારિકાદિ શરીર ધારણ કરીને મનુષ્ય, દેવ, તિર્યંચ અને નરક એ ચાર ગતિરૂપ સોંસારમાં પરિભ્રમણ કરે છે. આત્માથી કર્મના વિયેાગ તે મેાક્ષ છે. કર્મ બંધના સર્વથા નાશ તે મુક્તિ છે. મનવાણી કાયાની શક્તિ કરતાં આત્માની અનંત શક્તિ છે. મનમાં માહસહિત જે મનેાખલ છે તે પશુખલ છે તેના કરતાં આત્માનું અનંત ખેલ છે. જેમ જેમ રાગદ્વેષ પરિણતિના ઉપશમ ક્ષયાપશમ અને ક્ષાયિકભાવ થાય છે તેમ તેમ આત્માની શક્તિયે! વિકાસ પામતી જાય છે. દેહ્રાદિ પુદ્ગલ પ્રકૃતિ તે આત્માની શુદ્ધતામાં અને આત્માની અનંત શક્તિની ઉન્નતિમાં નિમિત્ત કારણ છે અને આત્માના શ્રુતજ્ઞાન ધ્યાનાદિક ગુણા તે અશુદ્ધ ઉપાદાન કારણ છે. આત્મા જેવા દેવરૂપે મનેાવૃત્તિને વાળે છે તેવા દેવરૂપે પેાતાનાં પાતેજ દર્શન કરી શકે છે. આત્મા જેવા ભાવને ધારણ કરે છે તેવા રૂપે પાતે થાય છે. આત્મા પોતે બાહ્યમાં બાહ્યથી અને અંતમાં અંતર્થી કર્તા-કર્મ-કરણ, સંપ્રદાન-અપાદાન અને આધારકારકરૂપ છે. તે બહિર દષ્ટિએ બહિરામા છે અને અંતર ષ્ટિએ પરમાત્મા અને છે. આત્મા અનાદિ અનત છે તેને સ્વરૂપે જાણેા. શ્રોતાવક્તા સર્વે આત્માએ છે અને સર્વે પરમાત્માએ બનવાને અધિકારી છે. આત્મા આત્માના પૂર્ણાનંદ પામે,
इत्येवं ॐ अहँ महावीर शांतिः ३
For Private And Personal Use Only