________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૦૮
વસ્તુઓને ત્યાગ તથા ગ્રહણ તે આત્મા પગથી કરે છે તેથી તેની ત્યાગદશામાં વિન આવતું નથી. આત્માના શુદ્ધોપાગમાં આત્માની શુદ્ધપરિણતિ હોવાથી અકર્મમુક્તદશા સહેજ પ્રગટે છે. આત્માની સાથે અનાદિકાલથી કર્મને સંબંધ છે. કર્મના આઠ ભેદ છે. એક અપેક્ષાએ પ્રારબ્ધ સંચિત અને ક્રિયમાણ એ ત્રણ ભેદ થાય છે. બંધ, ઉદય, ઉદીરણું અને સત્તા એમ કર્મ, ચાર પ્રકારે છે. કર્મનું આવરણ ટળતાંની સાથે આત્માના સંપૂર્ણ જ્ઞાન અને આત્માના પૂણુનન્દને પ્રકાશ થાય છે. જ્ઞાન અને આનંદ તેજ આત્મા છે. જે આત્મા જે જે અંશે જ્ઞાનાનંદને અનુભવ કરે છે તે તે અંશે તે પરમાત્મા શુદ્ધબુદ્ધ મુક્ત છે. આવરણરૂપ કર્મ છે અને તે જ્ઞાન અને સમભાવથી ટળી જાય છે. આત્માના જ્ઞાનેપગથી આત્મા એક શ્વાસમાં અનંત ભવનાં નિકાચિતઘાતી કર્મોનો ક્ષય કરે છે. કર્થચિત્ આભવમાં બાંધેલાં કરેલાં કર્મોનું ફળ આ ભવમાં ભેગવવું પડે છે. અતિવિષયભેગપ્રવૃત્તિથી અત્યંત વીર્યને ક્ષય થતાં ક્ષય રોગ થાય છે અને અન્ય રીતે પણ ક્ષયરોગ થાય છે. તેમાં આભવમાં કરેલાં કર્મો આભવમાં ગાદિવિપાકરૂપથી ભગવાય છે. એક ક્ષણ વા એક કલાક પૂર્વે કરેલું કમ કે જે વર્તમાનમાં વિષાદિભક્ષણ રૂપ કર્મ છે, તે અહીં વિપાકરૂપે ભેગવવું પડે છે તે પણ આ ભવમાં પૂર્વકર્મ અપેક્ષાએ જાણવું. અજ્ઞાન અને મેહથી આહારવિહારમાં ભૂલે થતાં અનેક રોગો થાય છે તે રોગે તે કર્મવિપાક છે અને તે શાતા તથા અશાતારૂપપરિણતિને પ્રગટાવે છે તે રંગરૂપ વિપાકનું કારણ કે અપેક્ષાએ આભવમાં અજ્ઞાન અને મેહથી કરેલી અપધ્ય કુપચ્ય પ્રવૃત્તિ આદિ છે. માર્ગમાં જતાં કોઈની મશ્કરી કરવી અને ગાળ દેવી તેથી સામો મનુષ્ય શસ્ત્રથી ઘા કરે તે આ ભવમાં કરેલું કર્મ છે અને તેનું ફલ શસ્ત્રઘાવથી આ ભવમાંજ વેદાય છે. ચારે ચેરી કરીને વધળી આરહણરૂપ કર્મવિયાકને આ ભવમાંજ ભેગવે છે અને કેટલાક તેનું ફલ પરભવમાં આવતાભવમાં ભેગવે છે. આ ભવમાં કરેલી ભૂલો પ્રાય: આ
For Private And Personal Use Only
