________________
કો
એક પાલીના ખાજલને કર કરે છે. વાકટના વંશજો તેના કર તરીકે દીવાલીએ સવા પાલીના તલવટ, નવ પુડલા, તથા પુત્ર જન્મે તે લાપસી તથા સુંવાલી બે પાલીની કરીને લાય છે. આ નાગડાવંશની સાભરાઇમાં ધરણની સ્ત્રી ગાંગી સંવત ૧૭૧૧ માં તથા ડુમરામાં દેધરની સ્ત્રી સતી થઈ છે. આ નાગડાવંશના ઘણું ફોટાઓ થયા છે, અને તેમાંના કેટલાક કચ્છી મહાજન થયા છે. તથા તેમાં વાટને કર ઈત્યાદિ ગોલજાના જુદા જુદા પ્રકારના કરની પ્રવૃત્તિઓ કાલાંતરે થયેલી દેખાય છે.
સં. ૧૯ર૧ માં કચ્છીમહાજન નાગડા લધુસજનીય શાખાના નલીયાના રહીશ શેઠ હીરજી નરસીની સ્ત્રી પુરબાઈએ શ્રીઅંચેલગછીય ભટ્ટારક શ્રીરત્નસાગરસૂરિજીના ઉપદેશથી પાર્શ્વનાથની પ્રતિમા ભરાવી, તેમજ ત્યાં તેજ વંશના શા. રાઘવ લખમણની સ્ત્રી દેમતભાઇએ અભેચંદપુત્રના પુન્યાથે શાંતિનાથજીની પ્રતિમા ભરાવી, આ કચ્છીનાગડાવંશમાં કચ્છ નલીયામાં સં. ૧૯૨૦ માં થયેલા, તથા મુંબઈના મહાન વ્યાપારી શઠ નરસી નાથાએ શત્રજયપર મહાન જિનમંદિર બંધાવ્યું છે. જે શેઠ નરસી નાથાની ટકથી ઓળખાય છે, તેમજ પાલીતાણામાં તેમણે મહટી ધર્મશાળા બંધાવી છે. ઈયાદિક ધર્મના કાર્યોમાં તેમણે ઘણું દ્રવ્ય ખરચ્યું છે. ગુજર નાગડાવંશમાં નવાનગરમાં ( જામનગરમાં ) થયેલા, અને મુંબઇના વ્યાપારી શેક. શોભાગચંદ કપુરચંદે પાલીતાણામાં વિશાળ ધર્મશાળા સંવત ૧૯૬૦ ની લગભગમાં બંધાવી છે, તેમજ બીજું ઘણું દ્રવ્ય ધર્મમાર્ગમાં ખરચ્યું છે. ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રની લક્ષ્મીવલ્લલીટીકાની અઢીસે નકલે સાધુ સાધ્વીઓના ઉપયોગ માટે છપાવી પ્રસિદ્ધ કરી હતી. તેમજ કલ્પસૂત્રની સુબોધિકાટીકા પણ છપાવી પ્રસિદ્ધ કરી છે. જામનગરના શેઠ વર્ધમાનશાહ તથા રાયસીશાહના દેરાસરોના જીર્ણોદ્ધારમાં પણ તેમણે દ્રવ્ય આપ્યું છે.
આ નાગડાવંશના કેટલાક ભાગ્યવંત વંશજો માટે કે પ્રાચીન કવિએ નીચે મુજબ કવિત કહેલું છે.
ઉદયવંત ઉદિલ્લ જાસ કુલ સુગુણહ જાણે સુટાસુતસમરથ વલી નરસિંગ વખાણે છે
