________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Cochliobolus...
121
coconut
યુરોપની શાકીય વનસ્પતિ, જેનાં મૂળ મસાલા તરીકે ઉપયોગમાં આવે છે. Cochlioholus mpabe ands Ito-
et Kurib. ડાંગરને રોગકાર કીટક. Cochlospermum gosspyium. DC, ધ્રપ્રદેશ, બિહાર, મધ્યપ્રદેશમાં થતું ઝાડ. જેનાં ફૂલના રેસામાંથી મળતા રેશમી દ્રવ્યથી ગાદી તકીયા ભરવામાં 2141 3. C. religiosum (L.) Alston (Syn. C, gossypium DC. જુઓ C. "ossyphium DC. માઘપ્રદેશ બિહાર, અને મધ્યપ્રદેશમાં થતું ઝાડ, જેમાં ફૂલમાંથી મળતા રેસામાંથી મળતા દ્રવ્યથી ગાદી-તકિયા ભરવામાં આવે છે; ઝાડ ખાદ્ય ગુંદર પગ પે છે. cocl. એક વર્ષની વય કરતાં મેટે કૂકડે, મર. cockrel. એક વર્ષ કરતાં ઓછી વયને કકડે, મરધે. cockle. કૃમિન બક્રમણથી ઘઉં ઉપર
થતે ગઠ્ઠા. cockscomb. 4°431; Celosia argentea નામનું વર્ષાયુ ઘાસપાત, જેનાં ઘણાં બી ઊગતી વનસ્પતિને અડચણરૂપ બને છે. (૨) મરઘાના માથા પર થતી કલગી. Cochispur grass, મહારાષ્ટ્ર અને
અશ્વિપ્રદેશને ઘાસચારે. cock-up. Lates calcurifer 11Hell કાંઠાળ ભાભરા જળની માછલી. cocoa. Syət vacas. c. butter. કોકને પાઉડર બનાવતી વખતે કોના બુંદમાંથી ઠાઢવામાં આવતું વધારાનું ચરબી દ્રવ્ય. કાકા પાદર, ખાંડ અને કેકે બટરના મિશ્રણમાંથી ચોકલેટ બનાવવામાં આવે છે. મીઠાઈ બનાવવામાં તેને ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે. c. nib. કોના બુંદદાણાને સાફ કરી, સેકીને મળતી પેદાશ, જેમાં ખાંડ ભેળવી કાક પીણું બનાવવામાં આવે છે. Cocomyces prunophurdi. 247] રેગકારી જંતુ. coco-plum. Chrysobalanus icaco L. નામને ક્ષુપ.
coconut. નારિયેરી; Cocos acijera
. નામનું કાચમી ઊચું ઊગતું ઝાડ, જેના ફળ નારિયેળ અને તેના કાપરાને છેક બને છે, તેને સૂકવી તેમાંથી કોપરેલ નામનું તેલ કાઢવામાં આવે છે, જે રસેઈ અને સાબુ બનાવવા ઉપયોગમાં લેવાય છે. સૂકવેલા કાપરાને છીણું તેનું છીણ ખાવાના કામમાં આવે છે. નારિયેળન છે-કાથીનાં દેરડાં અને સાદડીએ બનાવવામાં આવે છે. વૃક્ષનાં પાનની સાવરણીઓ, પંખા છે. બનાવવા ઉપરાંત તે છાપરા છાવવાના કામમાં આવે છે. તેના પ્રકાંડ-સ્તંભ ગામડાનાં ઘરના સ્તંભ અને ટેકણની ગરજ સારે છે. તેના કાચલને અર્ધ બળી જે કેલસે બને તે સયિકૃત કોલસે કહેવામાં આવે છે, જે વાસ અને રંગ દૂર કરવા ઉપરાંત ખંડના શુદ્ધીકરણમાં અને અન્ય રાસાયણિક પ્રક્રિચાઓમાં ઉપયેગી બને છે. પુષે દુભવમાંથી રસ ઝરે તેમથી ગેળ બનાવવામાં આવે છે. લીલા નારિયેળનું પાણી અશક્ત અને માંદાને માટે પૌષ્ટિક પીણાની ગરજ સારે છે. મૂળ ઔષધિ માટે કામમાં આવે છે. સૂકવેલા પરામાંથી તેલ કાઢી લીધા બાદ શેષ રહેલા દ્રવ્યને ખેળ બને, જે ખાવા તથી ખાતર માટે ઉ૫યેગી બને છે. આ બહુવિધ કલ્પતરુની ઉપમા પામેલું ઝાડ દરિયાકાંઠે અને ભેજવાળા વાતાવરણમાં ઊગે છે, તેને સૂર્યને પ્રકાશ અનુકૂળ આવે છે. એક વર્ષાયુ રેપની ફેર રોપણી કરી તેને વાવવામાં આવે છે અને તેને અવર 60 વર્ષને ગણવામાં અાવે છે. એક એકરમાં વર્ષ તે 3,004 જેટલા નારિયેળને ફાલ આવે છે. c. beetle. rhinoceros beetle, Oryctes rhinocerus L. નામના નારિયેરીના કીટ, જે કુમળા ઝાડને મારી નાખે છે. c. blackheaded caterpillar, નારિયેળની કાળા માથાની ઈયળ. c. bud rot. syött coconut red rot. c. fruit rot.
al coconut red rol. c. grey leaf rot. Pestalotia palmarumin
For Private and Personal Use Only
