Kavi Kaustubh

Author(s): Rajasthan Puratan Granthmala
Publisher: Rajasthan Puratan Granthmala

Page 10

[ ३२-४० ]
किरातार्जुनीये [ ९.३१] -
गन्धमुद्धतरजःकणवाही विक्षिपन् विकसतां कुमुदानाम् । आदुधाव परिलीनविहङ्गा यामिनीमरुदपां वनराजीः ॥ ३२ ॥ अत्रापामिति व्यस्तपदप्रयोगाद् व्यस्तसम्बन्धदोषः । ९७. ) श्लिष्टं यथा -
पदान्यन्वयवद्यत्र श्लिष्टानि श्लिष्टमुच्यते । अहं विभूतये शान्तं पार्वतीरमणं भजे ॥ ३३ ॥ अन्यच्च भवभूतेः साहित्यरत्नाकरे -
वाक्यदोषाः ।
कोदण्डसन्नद्धशिलीमुखोऽयं क्षितीश्वरः श्रीविजयस्य हेतोः । सामन्तवीरध्वनिकीर्णजन्यं प्रबुद्धपञ्चास्य इवाविवेश ॥ ३४ ॥ अत्रान्वयवत्पदानां विरचनत्वात् श्लिष्टदोषः ।
तथा मम्मटः [ काव्यप्रकाशे १.१]
काव्यं यशसेऽर्थकृते व्यवहारविदे शिवेतरक्षतये ।
सद्यः परनिर्वृतये कान्तासंमिततयोपदेशयुजे ॥ ३५ ॥
अत्राप्यन्वयवत् पदानां विरचनत्वात् श्लिष्टदोषः । रघुवंशे [ ५.३६ ] ब्राह्मे मुहूर्तेति । ॥ ३६॥
१८. ) आगमविरोधि यथा
-
--
अशास्त्रमुच्यते वाक्यं तदागमविरोधि च ।
कृताध्वरोऽयं भूपालः कथं स्वर्गं प्रयास्यति ॥ ३७ ॥
अन्यच, किरातार्जुनीये [ १.४४ ]
अथ क्षमामेव निरस्तविक्रमश्विराय पर्येषि सुखस्य साधनम् । विहाय लक्ष्मीपतिलक्ष्म कार्मुकं जटाधरः सन् जुहुधीह पावकम् ॥ ३८ ॥ अन्न जटाधरः सन् पावकं जुदुधीति धिक्कारवचनं पतिरेव व्रतं यस्यास्तस्या न योग्यमिति धर्मशास्त्रविरुद्धत्वादागमविरोधिदोषः ||
९९. ) यतिभ्रष्टं यथा -
मध्ये नाम्नश्च विरतिर्यतिभङ्गः स उच्यते । यथा शिवमहं कर्पूरगौरं प्रणमामि तम् ।। ३९ ।। अन्य, सङ्गीतरत्नाकरे [ ]
पुलकित कुचभारभूमध्या तरलसरोरुहपत्रदीर्घनेत्रा । किसलयतनुरङ्गना प्रियं कौसुमनवमाल्यभरा समालिलिङ्ग ॥ ४० ॥
१ किरातार्जुनिये. २ विहंगागा यामिनी° ३ धिःकार
४ संगित रत्नाकरे.