________________
મ
હા
મા
ન
વ
શ્રી શૈલેશ
સુખની સાધના માટે, આનંદની સાધના માટે દેટ મૂકતા આત્માની અંતરના ઉંડાણથી જપૂર્વક અધ્યાત્મલક્ષી ચિંતન-મનનપ્રધાન વિચારધારા અહિં શબ્દદેહ પામે છે. આ મનન-નિદિધ્યાસન વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિને સ્પર્શી જગતના વાર્તા માનિક વિરાટ આંદોલનનું પૃથક્કરણ કરવા પૂર્વક “યાણુના ચિંતનશીલ વાંચકને વિચારપાથેય પીરસે છે.
લેખમાળાને પ્રથમ હપ્ત અહિં રજૂ થાય છે. લેખક શ્રી આશાસ્પદ ચિંતક અને વિચારક છે.
વ્યકિતના વિચારે ઘડાય છે, તેનાથી જ માનજીવન શું કામ મહયું છે. તે કેટલાયે સિક અવસ્થાઓ પણ જુદા જુદા સ્વરૂપે સ્થિત જાણતા નથી, પણ જે જીવન મળ્યું છે તે ગમે થાય છે. અરે ! મુખ ઉપરની રેખાઓનાં તેમ મળ્યું હોય તે છેડી શકાય તેવું તે નથી નિમણુ પણ પ્રત્યાઘાતેની અસરના કારણે જ જ, કઈ માંગી લે તે આપી શકાય તેવું નથી. તારતમ્યવાળા હેય છે.
જવન મળ્યું છે એ જેટલી નકકર હકિકત સુખ ખાતર સારૂં યે જગત દેડયું જાય છે. છે, એટલું જ સત્ય જીવન જીવી જાણવું એ છે, પ્રત્યાઘાતેની અસર તળે આવતું જાય છે, પણ એ જનસામાન્યના વિચારમાં સમાયેલું છે. પરિપૂર્ણ સુખ કેઈને મળતું નથી, જગતના
સહુને જીવન જીવવું છે, જીવન સાથે જીવ. સુખની કલ્પનાની ટોચે પહોંચતાં અધવચ્ચે જ વાની વાસના પણ દરેક જીવ લઈને આવ્યા છે. મૃત્યુનું કારમું દુઃખ સઘળાં સુખોને હડપ કરી અહીં આવીને તે નવરો બેસી રહેતો નથીતેને
જનારૂં આંખ સામે ખડું થઈ જાય છે, અને
સાચે જ જગતના બધા દુ:ખોને હાથતાળી કાંઈક મેળવી લેવું છે. એટલે તે સદૈવ ચલ– વિચલ થતે જોવામાં આવે છે. એની જીવન
આપનારા આ મૃત્યુના સકંજામાં તે પ્રત્યેક
માનવ આબાદ આવી જાય છે, સંપૂર્ણ સુખને દિશામાં કયાંક જિજ્ઞાસાઓ તે કયાંક ક૯૫ના
કતા બની ગયે એવું અભિમાનથી માનનાર શીલતા, કયાંક સર્જકતા તે કયાંક સંકલ્પ અને
પતે જ મોટા દુઃખમાં કચડાઈ રહ્યો છે, એવી 'ક્યાંક આશા જણાયા કરે છે. પણ આ બધાયની
પ્રતીતિ મૃત્યુના ડરામણ દુઃખમાં થવા લાગે છે, પાછળ એને માત્ર પોતાના સુખની સિદ્ધિ જ
એટલે વિજ્ઞાન ગમે તેટલા સાધને ઉભા કરશે, મેળવવાની તમન્ના છે. સુખ શી રીતે મળે ? એની જિજ્ઞાસા, એની જ કલ્પના, એના પર
પણ તે માનવજાતને સુખી કરી શકે તેમ નથી
બલકે વધુ દુઃખી કરી દેશે. સુખનાં સાધને જ માટે વિવિધ સર્જને, સંક૯પે, અને
જેમ જેમ વધે છે તેમ તેમ માનવની ઈચ્છાઓ આશાના મીનારાઓ એ રીતે હોય છે. જુના
વધે છે, પુણ્યકમના યેગે અદ્યતન સાધને ભલે વિચાર વહેતા થાય છે, પ્રત્યાઘાતોથી નવા વિચારો જન્મ પામે છે, બાળ મટીને યુવાન
તે મેળવી લે, પણ વધુ સાધનવાળાને તે મૃત્યુ
વધુ સંવેગોને વિગ કરાવનાર બનતું હોવાથી બનતા અને યુવાનમાંથી વૃદ્ધ બનતાં પ્રત્યાઘાત
એ વખતનું દુઃખ અસીમ બની જાય છે. તેના ઉપર ચમત્કારિક અસર ઉત્પન્ન કરે છે. જેનાં જીવનમાં જેવા પ્રત્યાઘાત પડે છે, તેવા તે પૂર્ણ સુખનું સર્જન વિજ્ઞાન કરી રહયું
