________________
પણ ઋષિદ્ધત્તા પત્થરની નાની શિલા પર પદ્માસન મારીને બેસી ગઇ હતી. અડાલ, અચ ંચળ અને અણુનમ.
નવકારમંત્રનું આરાધન હૈયામાં જ મે છે. આઠ પર એની પૂર્ણ શાભા હાતી નથી. ઋષિદત્તાના હૈયામાં જ આરાધન થતું હતું. કાયા તે જાણ્યે કાવત્ બની ચૂકી હતી.
દેવી ઋષિદત્તાએ નિર્ધાર કર્યાં હતા કે અમના તપ દરમ્યાન નવકારમંત્ર સિવાય અન્ય કાઈ પણ વિચારને મનમાં આવવા ન દેવા.
મધરાત થઇ.
શિલા તળેથી જ એક ભયંકર વિષધર બહાર નીકળ્યેા અને શિલા પર ધ્યાનસ્થ દશામાં ખેડેલી ઋષિદત્તાના પગ પર ચડી, ખેાળામાં થઇને બીજી બાજુ ઉતરી ગયા.
ઋષિદત્તાને આ અંગેનું કાઇ ધ્યાન નહેતું. ખીજી રાત્રિ પણ નિર્વિઘ્ને પૂરી થઇ. પુનઃ પંખીઓનાં પ્રાતઃગાન શરૂ થયાં, ઋષિદત્તાએ નેત્રા ખેાલ્યાં, પત્થર પરથી નીચે ઉતરીને દૂરની બીજી શિલા તરફ ચાલવા માંડી. અકડાઇ ગયેલી કાયા કંઇક મેાકલી થઇ. આજ અક્રમ તપને અંતિમ દિવસ હતા. યુવરાનીનું મન ધણું જ પ્રફુલ્લ હતું. પોતે વનવાસિની હતી એટલે વનથી તેને કાઇ આશ્ચ થતું નહિં, તે ખીજી શિલા તરફ ગઈ.
ઉષાના અજવાળાં પથરાયાં.
ઋષિદત્તાએ પૂર્વ દિશા તરફ મુખ રાખી શ્રી જિતેશ્વર ભગવતનું મનમાં સ્મરણ કરી નમસ્કાર કર્યાં અને ત્યારપછી તે બીજી શિલા પર પદ્માસન મારીને ધ્યાનમાં બેસી ગઈ.
મધ્યાહ્ન થયા.
તે પારધિની એક ટાળી શિકાર કરતી કરતી આ ક્ષુદ્ર જળાશય પાસે આવી, સાત આઠ પારધિ હતા. દરેક પાસે ચિત્રવિચિત્ર પશુપ ંખીઓના દેહ હતા. દરેકના ખભા પર બાણુનાં ભાથાં લટકતાં હતાં, હાથમાં ધનુષ્ય હતાં. બધા પાધિઓમાં વેશભૂષા અને અલ
કલ્યાણુ : ડીસેમ્બર, ૧૯૬૦ : ૭૮૧
કારીથી કંઇક અનેાખા જણાતા એક આધેડ પારધિ માત્ર ધનુષ્ય બાણથી જ સજ્જ હતા. તેના હાથમાં કોઇ શિકારથી મારેલાં પશુપંખી હતાં નહિં,
બધાએ ક્ષુદ્ર જળાશયમાં હાથમુખ ધાયાં. જળપાન કર્યાં અને જળાશયના કાંઠે બેસીને સહુ વાતા કરવા માંડવ્યા.
એકાએક એક પારધિની નજર થાડે દૂર શિલા પર બેઠેલી સુંદરી ઋષિદત્તા પર પડી અને તેણે પારધિરાજ સામે જોઇને કહ્યું; મહારાજ, સામે દેવસુ દરી ખેડી છે.'
દેવસુંદરી ? કયાં છે ?' કહીને સરદાર ઉભા થયા. સાથીએ આંગળી વડે સુંદરી દેખાડી. એ તરફ નજર જતાં જ પાધિરાજની આંખો ચાર થઈ ગઈ. આવું રૂપ ? આવું તેજ ? આવી કામળતમ માધુરી ? તે મત્સ્યેા; કાણુ હશે ??
ભગવાન જાણે. પણ છે ભારે રૂપાળી !' બીજા પારધિએ કહ્યું.
પારધિરાજ શિલા તરફ્ અગ્રસર થયા. રૂપ જોઇને ઘણા માણસા પોતાની પ્રાકૃતિક માનવતા ભૂલી જાય છે. અને રૂપનુ અપમાન કરવામાં અને રૂપનું શાષણુ કરવામાં જ એવા માણુસાને મોજ પડતી હોય છે !
પારધિરાજ શિલાખંડ પાસે આવ્યેા. તેના સાથિ પણ તેની પાછળ આવીને ઉભા રહ્યા. પારધિરાજે ઋષિદત્તા સામે જોઇને કહ્યું: 'તુ કાણુ છે સુંદરી ?'
પણ કાણુ સાંભળે ? કાણુ ઉત્તર આપે?
પારધિરાજે પેાતાના સાથીએ સામે જોઇને કહ્યું: કાઇ જપ કરવા ખેઠી લાગે છે! આને બેઠી કરીને આપણી સાથે ઉઠાવી જવી જોઇએ.’
હા મહારાજ, આ તે। આપતુ પટ્ટરાણી પદ શાભાવે તેવી છે.’ એક પારધિએ કહ્યું.
તરત પારધિરાજે ઋષિદત્તાનું કાંડું પકડ્યું. પ ઋષિદત્તા ધ્યાનમાંથી ચલિત ન થઈ.
