________________
સુલતવી રાખી શકે, માટે હું તે તુરતમાંજ સંયમ ગ્રહણ કરીશ.' આવે મારે મકકમ વિચાર જાણી, નયનાવલીએ કહ્યું; જો આપ દીક્ષા જ લેશે તે પછી મારે અહિં રહીને શું સુખ માણવાનું? હું પણુ આપની સાથે જ
સંયમ લઈશ.’
આ સાંભળી મને થયું કે ‘અહા ! નયનાવલીના મારા ઉપર કેટલા મા તીવ્ર અનુરાગ છે, કેટલા વિવેક છે.' પણ આ મારા ભ્રમ હતા તેની મને થાઠા સમયમાં જ ખબર પડી.
રાત પડતાં હું શયનગૃહમાં ગયા. થોડીવાર નયનાવલી સાથે વાત કરી નયનાવલી ઉંઘ આવે છે એમ કહી પલંગમાં પેઢી ગઈ. હું પલંગમાં પડયા પડયા ભાવીના વિચાર કરતા હતા. ત્યાં. નયનાવલી ઉઠી. મને ઉંધી ગયેલે જાણી, પલંગમાંથી નીચે ઉતરી, શયનગૃહનું આરણું ઉઘાડી બહાર નીકળી. હું સમજ્યા કે મારા ભાવિ વિયેાગને સહન કરવાની ધીરજ નહિ હોવાથી કદાચ આપઘાત તા નહિ કરેને? એટલે હું પણ ઉગે. હાથમાં તરવાર લઈને તેને મચાવવા માટે શયનગૃહની બહાર નીકળ્યા. ત્યાં તે નયનાવલી એક કુબડા દ્વારપાલને જગાડી રહી હતી. મને લાગ્યું કે તે કુમડાને મારા અંગે કઇ કહેવા આવી હશે. પણ ત્યાં તે કુબડા ઉચે અને લાલચેાળ આંખ કરીને નયનાવલીને ઠપકા આપવા લાગ્યા, ‘અરે! દુરાચારિણી ! આટલું બધું માડુ કેમ કર્યુ? મને થયું કે આ કુબડા ઊંઘમાં ખેલતા હશે. રાણીને આ પ્રમાણે કહેવાની તેની શી ગુ ંજાસ ? હવે શું થાય છે તે જાણવા મારૂં મન ઉત્સુક મન્યું. નયનાવલી ખેલી કે, ‘રાજા વિચિત્ર સ્વભાવના છે. એ ઉંઘે ત્યારે આવુને, રાજા હમણાંજ ઉધ્યા એટલે તુરત તમારી પાસે હાજર થઈ છું.' આ પછી ખડબચડા હાથવાળા કુબડાએ નયનવલીના સુંદર મનમેાહક સુગ་
કલ્યાણ : ડીસેમ્બર, ૧૯૬૦ : ૭૪૯
ધીથી મહેકતા ચોટલે પકડયા અને ખેંચીને બાહુપાશમાં જકડી નીચે પાડી મનહર સુવાળા ગાલે ઉપર ચુંબને કરવા લાગ્યા અને તેની સાથે વિષયસુખ ભાગવવા લાગ્યા.’
આ દૃશ્ય જોતાં મને ખુબ ક્રોધ આવ્ય અને થયું કે ‘આ બન્નેને હમણાંને હમણાં આ તરવારથી ટુકડે ટુકડા કરી તેમના અનાચારનું ફળ ચખાડું, મ્યાનમાંથી તરવાર બહાર કાઢી, ત્યાં વિચાર આવ્યે કે આ મારી તરવારથી અનેક હાથીએ અને મોટા મેટા ખળવાન સુભટાને મારી નાંખ્યા છે, તે પુરુષામાં કૂતરા જેવા આ કુડા અને અકાર્ય કરનારી દુરાચારિણી એવી આ સ્ત્રીને કેમ મારૂં? વળી મારે તે। દીક્ષા લેવી છે, તેા આ બન્નેને માર વાથી શું ? અને ઉપર મને દયા આવી, મારી તરવાર મ્યાન કરી પાછે શયનગૃહમાં આવી પલંગમાં પડયા અને વિચારવા લાગ્યું કે અહા ! સ્રીચરિત્ર કેવુ છે? માઢે કેવું મીઠું મીઠું ખેલે છે અને આચરણ કેવું કરે છે? મને તેના સ્નેહ છેાડવા કઠણ લાગતા હતા પણ આ દશ્ય જોયા પછી મારૂ મન એકદમ વૈરાગ્યવાળુ અન્યું. વિષયાની કેવી વિટંબના છે. સુંદર સુકેામળ મનહર શરીરવાળા એવા મને મૂકીને શ્યામ, બેડાલ, અને કુમડામાં આ રાણી આસક્ત બને છે. વિષયાને ધિકકાર હા જે આવું. અઘટિત કાર્ય કરાવે છે.’
કેટલીક વાર પછી નયનાવલી આવી, મને ઉંઘતા જાણી, તે પણ પેાતાના પલંગમાં ઉધી ગઈ, ત્યારપછી મને પણ નિદ્રા આવી ગઇ. સવાર પડતાં હુ જાગ્યા. સવારનાં કાર્યો પતાવી હું મંત્રણાગૃહમાં ગયા અને ત્યાં મત્રીઓને
મલાવ્યા.
(ક્રમશઃ)
