________________
" સંસાર
ની ચાલુ ઐતિહાસિક
વૈદરાજ શ્રી મોહનલાલ ચુનીલાલ ધામી
વહી ગયેલી વાર્તા ; યોગિની સુલસા પોતે કરેલ તમાં ફાવે છે. રથમન નગરીના મહારાજાને સ્વાધીન કરી નિર્દોષ તથા નિષ્પાપ ઋષિદત્તા પર અનેક માનવહત્યાને આરોપ મૂકાય છે. ને યુવરાજ કનકરથના સખ્ત વિરોધ હોવા છતાં રાન હેમરથની આજ્ઞાથી ઋષિદત્તાને સેનાપતિના ફરમાન મુજબ મારા સાથે રથમાં બેસાડીને વનમાં તેની હત્યા માટે લઈ જવામાં આવે છે, વિદાયવેળાયે પણ ઋષિદત્તા પેાતાના પતિ યુવરાજને શાંત્વન આપે છે. ને સમતાભાવે નવકારમત્રનું સ્મરણ કરતા તે વિષાદભરી વિદાય લે છે. સુલસા ચાગિની પેાતાનું ધાયુ કાય થઈ ગયુ. માની હèન્માદમાં આવીને ત્યાંથી વિદાય થાય છે. હવે વાંચા આગળ
'દુલ્યાણ’
પ્રકરણ ૨૧ મુ
ધનધાર અટવીમાં
વાતા
.
એ
ક રાત્રિ અને એક દિવસના સતત પ્રવાસ પછી રાજ્યના મારા ઋષિદત્તાને લને એક ભયાનક અટવીમાં આવી પહોંચ્યા.
પ્રવાસના આ સમય દરમ્યાન ઋષિદત્તાએ અન્નજળ કશું લીધું નહેતું, તેણે યવિહારા અનુમનુ વ્રત ધારણ કર્યું હતું અને નવકારમંત્રના સ્મરણ વગરની એક પળ પણ એળે ન જાય એની રાખી હતી.
કાળજી
મા`માં ત્રણચાર સ્થળે રથયાલકે અને મારાએએ વિશ્રામ લીધા, ભાતુ વાપર્યું હતું અને જળપાન પણ કર્યુ હતું. રથયાલકે દરેક વાર યુવરાણીને મેાજન માટે કહ્યું હતું. પણ નવકારમંત્રના સ્મરણમાં ગરકાવ બનેલી ઋષિદત્તાએ કશા ઉત્તર આપ્યા નહાતા.
ઋષિદત્તા એક મહાન પિતાની પુત્રી હતી અને જૈનદર્શનની છાયામાં જ મેાટી થઇ હતી. એના પિતાએ એને કેટલાક મંત્રતંત્રના નિર્દોષ અને સમ્ર પ્રયાગ। શિખવ્યા હતા. સાથેાસાથ એ જ્ઞાન આપ્યું હતું કે સંસારના તમામ મંત્રો કરતાં,
૮ કલ્યાણ
190,0p,
અહિં
પણુ
£3
તમામ તત્રા કરતાં અને તમામ શકિત કરતાં નવકારમંત્ર સર્વશ્રેષ્ઠ છે.
હતા કે
આથી ઋષિદત્તાને વિશ્વાસ બંધાયા નવકારમંત્ર એ જીવનનાં પરમ સત્યરૂપ છે. નવકારના આરાધનથી માનસિક ક્લેશ નષ્ટ થાય છે, દુષ્ટ કા પરિપાક પ્રશ્નમે છે, મમતા અને માયાના બંધનોને વળગાડ વળગતા નથી, અંતરના સધળા વિષાદ ચાલ્યે! જાય છે અને જીવનમાં નવું બળ, નૂતન પ્રેરણા અને નવી તાઝગી પ્રાપ્ત થાય છે.
ઋષિદત્તાને એના મહાન પિતાએ કહ્યું હતું કે; નવકારમંત્રનું આરાધન શિવપદ સુધી પહોંચાડે છે. જે શકિત શિવપદ સુધી પહોંચાડે, ભાભવના બંધના તાડવાનું બળ આપે, જન્મ-મૃત્યુ પર વિજય મેળવવાની પ્રેરણા પાય તે મહાન મંત્રશકિત ગમે તેવાં સંકટાને પચાવી જવાનું બળ તા સહજ ભાવે આપે છે. શિવસુખ આપનારી તાકાત સામાન્ય સુખ આપે એમાં કોઇ આશ્ચય નથી.'
પિતાના આ શબ્દો તેણે હૈયામાં જ સાચવી રાખ્યા હતા અને નવકારમંત્ર એ કલ્યાણમાતા દીપક છે અને સુખ-દુ:ખ બનેને મહાન સહારા છે એમ તે શ્રદ્ધાપૂર્વક માનતી હતી.
